چقدر گردشگری روستایی مهم است/روستاهای پولدار

یکشنبه ۲۰ تیر ۹۵   شماره ۳۶۳

وقایع استان: استان مرکزی دارای پیشینه ی تاریخی غنی است و در نقاط مختلف آن فرهنگ ها، آداب و رسوم، جشن ها و بنای های تاریخی و باستانی متعددی وجود دارد. به طوریکه برخی از مناطق و روستاهای آن قدمت و تمدن چند هزار ساله دارند. این مناطق بی شک می توانند جاذبه های خاص و قدرتمندی برای توسعه گردشگری داخلی و هم برای جذب گردشگران خارجی محسوب شوند و به یکی از کانون های مهم گردشگری تبدیل شوند. هم اکنون گردشگری روستایی یکی از راهکارهای مهم در توسعه روستاهاست، امری که در دنیا بسیار مورد توجه است.
در اواخر قرون معاصر با صنعتی شدن تولید و خروج از اقتصاد زمین محور، شاهد عقب‌ماندگی بیشتر و کاهش درآمد مناطق روستایی به دلیل وابستگی به کشاورزی هستیم. همین مسئله باعث آسیب پذیر شدن قشر روستایی و در نهایت فقر و کاهش خدمات اجتماعی در روستاها شده، مسئله ای که زمینه را برای مهاجرت روستائیان به شهرها و در نهایت معضلاتی چون شغل های کاذب، حاشیه نشینی و در نتیجه آسیب پذیری بیشتر این قشر را به دنبال دارد، بنابراین ایجاد اشتغال، افزایش بهره‌وری و رونق اقتصادی در توسعه روستاها موثر هستند و در این میان گردشگری یکی از این راهکارهاست.
گردشگری روستایی یکی از مردمی ترین اشکال گردشگری است، طبق تعاریف گردشگری روستایی عبارت است از فعالیت ها و گونه های مختلف گردشگری در محیط های مختلف روستایی و پیرامون آن که زمینه های مختلف توریسم چون سکونتگاهها، رویدادها، جشنواره ها، ورزش ها و تفریحات گوناگون که در محیط های روستایی انجام می شوند را در بر می گیرد.
از آنجاییکه شرایط طبیعی و عناصر اقلیمی هر روستا با روستای دیگر متفاوت است بنابراین ساختار اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متفاوتی دارد و همین در نوع معیشت، معماری، تولید، آداب و سنت و … تاثیر دارد، بنابراین ما ممکن است در یک استان یا یک منطقه با مجموعه های متفاوت روبه رو باشیم که هرکدام می تواند یک ظرفیت ویژه برای گردشگری باشد.
گردشگری روستایی در تعریفی دیگر می تواند تجربه زندگی محلی باشد یعنی جدای از دیدن و تماشای این جاذبه ها فرصتی برای گردشگر مهیا شود که بتواند تجربه ای مشترک برای چند روز با روستاییان داشته باشد.
اقامت در خانه های محلی، کوهنوردی، کشاورزی، سوارکاری و … همه فعالیت هایی است که یک گردشگر می تواند در روستا در کنار اهالی آن داشته باشد.
به طور قطع گردشگری روستایی منبع با ارزش اشتغالزایی و ایجاد درآمد است و می تواند وسیله ی مهمی برای توسعه ی اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی باشد و از مهاجرت روستاییان جلوگیری کند؛ اما مسئله این است که چطور می توان از این پتانسیل استفاده کرد، ایجاد زیرساخت های گردشگری چون مکان های مناسب برای حضور توریست یکی از این هاست. یعنی خانه ها و اقامتگاه های بومی و روستایی را بدون ایجاد تغییرات کلی و ماهوی، تنها با بهسازی و تغییر و بالابردن و استانداردکردن وضعیت بهداشتی به صورتی درآورد که مسافران در تمام یا قسمتی از آن اقامت کنند، استفاده از طرفیت مهمان نوازی فرهنگ روستایی و آموزش آن با معیارهای گردشگری نیز می تواند در این مسیر موثر باشد.
برگزاری جشنواره های روستایی در استان مرکزی در چند سال اخیر یکی از برنامه ها در راستای معرفی روستاهای هدف و توسعه گردشگری روستایی است. روستاهایی چون آوه، وفس، انجدان، هزاوه، خورهه ،ورچه، واران، سرآبادان، گلدشت( شهابیه)، چناقچی علیا خان آباد، دلارام، بابا شیخ از جمله روستاهای هدف گردشگری آن است که بیشتر تمرکز جشنواره ها در آن است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی با اشاره به برگزاری جشنواره روستایی در سال جاری گفت: این جشنواره یک رویداد فرهنگی، تاریخی و گردشگری است که در روستاهای استان با هدف تحول شرایط فرهنگی برگزار می‌شود.
سید محمد حسینی با بیان اینکه این جشنواره می‌تواند در احیای روستا و تحقق اهداف گردشگری در آنها موثر باشد، اظهار کرد: روستاهای پیشنهاد شده برای این جشنواره روستای وفس کمیجان، خان‌آباد خمین، هزاوه اراک، واران دلیجان, دلارام تفرش و باباشیخ ساوه هستند.
وی با اشاره به اینکه این جشنواره هر هفته در یک روستا برگزار می‌شود، تصریح کرد: بسیاری از روستاهای استان به دلیل وجود برخی سوژه‌های مختلف یا برخورداری از محصولی شاخص قابلیت شرکت در این جشنواره را دارند.
حسینی گفت: در هر روستا یک محصول خاص تولید می‌شود که می‌توانیم آن را به عنوان یک محصول شاخص مطرح کنیم.
مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان مرکزی با اشاره به جاذبه‌های مختلف موجود در مناطق روستایی گفت: جاذبه‌های مختلف موجود در مناطق روستایی شامل جاذبه های جغرافیایی و طبیعی، جاذبه‌های بومی و قبیله‌ای، جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی است که در این راستا، صنایع دستی و تولیدات بومی و روستایی در هر منطقه می‌تواند علاوه بر جلب و جذب گردشگر و رونق اقتصادی عمومی منجر به جذب مستمر و مستقیم توسعه و پیشرفت مناطق روستایی ازطریق ورود درآمد گردشگری برای روستاییان شود که همین امر بهبود کیفیت معیشت و زندگی روستائیان را به همراه دارد.
باید دید برگزاری جشنواره هایی که در حال حاضر با هدف معرفی روستاها و جذب گردشگر برگزار می شوند چقدر در راستای گردشگری روستایی موثر هستند، زیرا این جشنواره ها اصولا در سال در یک زمان مشخص برگزار می شوند در حالی که رسیدن به اهداف مهمی چون ایجاد اشتغال و فراهم سازی فرصت های مناسب شغل، ایجاد منابع جدید اقتصادی، احیای فرهنگ های محل و افزایش حس خودباوری در میان روستاییان نیاز به برنامه های مستمر و مداوم دارد مسئله ای که هم اکنون شاهد آن نیستیم. این مسئله نیاز به برنامه ریزی اصولی از سوی مدیران دارد تا بتوان از فرصت های موجود در روستاها و تجدید حیات اجتماعی و اقتصادی آن، به درستی استفاده شود.