یکشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۷ شماره ۱۰۶۷
هر آنچه باید درباره سراهای محله بدانید
پوست اندازی در شهر
علی امیدی
خانهها یا همان سراهای محله در سطح شهر اراک یکی از راه های افزایش مشارکت هر چه بیشتر شهروندان در فعالیتهای مدیریت شهری است که باید هر چه سریعتر نسبت به راه اندازی این خانه ها اقدام شود. مدیریت محله فرایندی است قانونی و مورد پذیرش و اجماع مدیریت شهری در جهت کاهش تصدی گری، برون سپاری، گسترش و نهادینه کردن مشارکت آگاهانه و اثر بخش مردمی و واگذاری فضاها، ابنیه و فعالیتهای فرهنگی، هنری، اجتماعی و ورزشی در سطح محله به مدیریت محله. تحولی ساختاری در جهت تحقق رویکرد محله محوری و گامی ارزنده برای فراهم کردن شرایط لازم برای تغییر رویکرد شهرداری از سازمانی خدماتی به نهادی اجتماعی، در واقع یک پوست اندازی کاملا اساسی در شیوه سنتی مدیریت شهری.
اخیرا در جلسه هم اندیشی راه اندازی سراهای محله در سطح شهر اراک که با حضور حمید کربلایی حسنی سرپرست و کارشناسان فرهنگی سازمان فرهنگی- اجتماعی و ورزشی شهرداری اراک برگزار شد در خصوص مکان یابی برای راه اندازی سراهای محله در سطح ۵ منطقه شهری در اراک بحث و تبادل نظر شده است. حمید کربلایی حسنی سرپرست سازمان فرهنگی- اجتماعی و ورزشی شهرداری اراک در این باره گفت: در طرح خانه محله قرار است هیات امنایی از مردم همان محله تشکیل شده و شهرداری فقط بر کار خانه محله هر منطقه نظارت خواهد داشت.
کربلایی حسنی ادامه داد: طرحهایی که قرار است در خانه محلهها انجام شود شامل: مشارکت اجتماعی شهروندان در امور شهر، آموزش قرآن، کتابخوانی، ورزش، اسباب بازی، رفاه و خدمات اجتماعی و… است.
اهداف و وظایف سرای محله
ماده ۱: کلیات
با توجه به وظایف و نقش شهرداری در گسترش مشارکت و حضور شهروندان در عرصههای مختلف و سیاست محله محوری و در راستای تحقق مفاد بندهای ۲ و ۵ و ۷ مندرج در ماده ۷۱ قانون وظایف و تشکیلات شورای اسلامی کشور مصوب مجلس شورای اسلامی برای مهیا کردن شرایط و زمینههای قانونی، اجرایی و تشکیلاتی لازم در جهت شکل گیری مشارکت آگاهانه، معنادار، قاعدهمند و پایدار و استفاده بهینه مدیریت شهری از سرمایههای اجتماعی «دستورالعمل ساماندهی مشارکتهای اجتماعی» به شرح ذیل تصویب شد.
ماده ۲: اهداف
۱ – افزایش مشارکت مردمی در اداره شهر از طریق به کارگیری توانمندیها و ظرفیتهای مادی و معنوی آنان و استفاده مثبت از امکانات محلات
۲ -ایجاد یک رکن اجرایی در سطح محله متناسب با رکن مشورتی و نظارتی شورایاری
۳ -افزایش اعتماد و ارتباط متقابل بین شهرداری و ساکنین محلات
۴ -تطابق هر چه بیشتر تصمیمات، برنامهها و فعایتهای شهرداری با خواستهها و مطالبات اصلی و مهم مردم
۵ -تلاش در جهت احیاء و برجسته سازی هویت و جایگاه محلهای
۶ -افزایش همکاری مشترک شهروندان و شهرداری در انجام فعالیتهای مختلف فرهنگی، اجتماعی و رفاهی
ماده ۳: اعضاء کمیته ساماندهی مشارکتهای اجتماعی محله
۱ -اعضای اصلی شورایاری محله (هفت نفر)
۲ -دو نفر از مسئولین کارگروههای تخصصی- مردمی (موضوع ماده شش این دستورالعمل) به انتخاب شورایاری محله
۳ -یک نفر نماینده سازمانهای دولتی یا عمومی که در سطح محله به شهروندان خدمت رسانی میکنند (در صورت وجود)
۴ -نماینده شهرداری به انتخاب شهردار ناحیه
۵ -نمایندگان داوطلب و سازمان مردمی محلی دارای مجوز (شامل خیریه ها، مساجد و سازمانهای مردم نهاد) این کمیته در این دستورالعمل به اختصار (هیات امنای محله) نامیده میشود.
تبصره ۱: جلسات هیات امنای محله با حضور حداقل نصف به اضافه ۱ نفر از اعضای آن تشکیل شده و رسمیت خواهد داشت.
تبصره ۲: رئیس هیات امنای محله میتواند حسب مورد سایر مسئولین کارگروههای تخصصی را بدون حق رای به جلسات دعوت نماید.
تبصره ۳: دبیر شورایاری محله رئیس هیات امنای محله میباشد.
ماده ۴: وظایف و اختیارات هیات امنای محله
۱ -انتخاب مدیر محله و بازرس
۲ -کمک به پیشبرد وظایف و مسئولیتهای مدیریت محله
۳ -بستر سازی برای جلب مشارکت ساکنان محلهای در عرصههای فرهنگی و اجتماعی
۴ -کمک به ارتقای فعالیتهای کارگروههای تخصصی- مردمی
۵ -بررسی و تصویب برنامهها و نحوه اجرای وظایف مدیریت محله
۶ -شناسایی ظرفیتها و توانمندیهای مردمی در مقیاس محله
۷ -تلاش برای جلب مشارکت فعال و همکاری سایر نهادها و دستگاههای ذیربط محلهای
ماده ۵: وظایف قابل واگذاری از طرف شهرداری به هیات امنای محله
۱ -اداره واحدهای مربوط به سلامت، امور ورزشی، تفریحی، آموزشی، فرهنگی، مذهبی و کتابخانهها در مقیاس محله
۲ -مشارکت در کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی در محله
۳ -شناسایی و کمک به گروههای آسیب پذیر محله
۴ -مشارکت در حفظ و ارتقای زیباسازی محله
۵ -مدیریت و ساماندهی امور مربوط به مدیریت بحران در مقیاس محله و سازماندهی و مشارکت شهروندان در مدیریت بحران
۶ -مشارکت در حفظ و بهره برداری آثار قدیمی محله
۷ -نظارت بر اجرای سند توسعهای محلهای و نیاز سنجی و امکان سنجی اجرای فعالیتهای مختلف شهرداری در مقیاس محله
۸ -مشارکت و همکاری در آموزش و افزایش سطح آگاهی شهروندان
تبصره ۱: وظایف مذکور در این ماده به تدریج و براساس قراردادهای منعقده بین شهرداری
ناحیه و هیات امنای محله به آن واگذار میشود فرم قرارداد تیپ و ضوابط اجرایی مربوط توسط معاونت مالی و اداری شهرداری تدوین و پس از تصویب ستاد راهبری (موضوع ماده نه این دستورالعمل) به شهرداریهای نواحی ابلاغ میشود تا مدیر محله براساس آن اقدام نماید.
تبصره ۲: کارکنان واحدهایی که به هیات امناء واگذار میگردد و همچنین کارکنانی که در آینده برای انجام وظایف واحدها به کار گرفته میشوند طرف قرارداد مدیریت محله و تابع قانون کار خواهند بود.
ماده ۶: کارگروههای تخصصی- مردمی
در هر محله کارگروههای تخصصی در موضوعات ذیل از بین افراد صاحب صلاحیت تشکیل میشود.
۱ -کارگروه اجتماعی، آموزشی و توانمندسازی
۲ -کارگروه سلامت و محیط زیست
۳ -کارگروه فرهنگی و هنری
۴ -کارگروه مدیریت بحران و ایمنی
۵ -کارگروه ورزشی و اوقات فراغت
۶ – کارگروه امور خدماتی و رفاهی
شرایط و تعداد اعضاء و مراحل انتخاب اعضای کارگروهها و وظایف آنها مشترکاً توسط ستاد هماهنگی شورای اری محلات و کمیسیون فرهنگی، اجتماعی شورای اسلامی شهر، تهیه و جهت اجرا ابلاغ میگردد.
ماده ۷: ساختار اجرایی
اجرا و نظارت بر وظایف واگذار شده به هیات امناء در هریک از محلات شهر از طریق ساختار ذیل انجام میشود.
۱ -مدیر محله
۲ -بازرس
۳ -کارگروههای تخصصی
الف) مدیر محله
هیات امناء برای اجرای امور محوله، فردی را از بین دو نفر صاحب تخصص و دارای تجربه لازم اجرایی با حداقل سطح تحصیلات کارشناسی که توسط شهردار ناحیه معرفی میگردند، به عنوان مدیر محله برای ۲ سال انتخاب و با حکم رئیس هیات امناء منصوب مینماید. انتخاب مجدد مدیر محله با تایید هیات امناء بلامانع و براساس این دستورالعمل، وی مسئولیت اجرای وظایف محوله به هیات امناء را بر عهده دارد.
عزل مدیر توسط هیات امناء امکان پذیر است و برای انتخاب مدیر جدید، شهردار ناحیه دو نفر را مجدداً معرفی خواهد کرد. اگر انتخاب مدیر از بین افراد معرفی شده توسط هیات امناء میسر نباشد، ستاد راهبری منطقه در این خصوص تصمیم گیری میکند.
مدیر محله نمیتواند کارمند دولت یا شهرداری باشد.
ب) بازرس
هیات امنای محله برای انجام امور بازرسی مربوط به مدیریت محله، فردی صاحب صلاحیت را به عنوان بازرس از بین افراد صاحب تخصص و دارای تجربه لازم اجرایی با حداقل سطح تحصیلات کارشناسی به مدت ۲ سال انتخاب مینماید. پیشنهاد فرد مذکور از طریق دبیر شورایاری محله انجام میپذیرد.
ج) محل استقرار
مدیریت محله در سرای محله استقرار خواهد یافت و توسط مدیر محله اداره میگردد.
تبصره ۱: آئین نامهی مالی، اداری و معاملاتی مدیریت محله متناسب با وضعیت محله و با لحاظ مفاد مندرج در تبصره ماده ۵ و ماده ۱۰ به تصویب هیات امناء میرسد.
تبصره ۲: بودجه سالانه مدیریت هر محله با پیشنهاد مدیر محله به تصویب هیات امناء میرسد. بودجه مذکور از محل درآمد واحدهای تحت پوشش مدیریت محله و از ارائه خدمات مختلف تامین میشود.
تبصره ۳: پرداخت هر گونه حق الزحمه به مدیر محله، کارکنان و اعضای هیات امناء، از سوی شهرداری بابت فعالیتهای انجام شده ممنوع است. شهرداری هیچ گونه تعهد استخدامی و مالی به مدیر محله، کارکنان و هیات امنای محله نخواهد داشت.
تبصره ۴: مدیر محله میتواند برای اداره واحدهای تحت پوشش خود، اقدام به انتخاب هیات مدیره افتخاری نماید. اعضای هیات مدیره میبایست دارای تجربه لازم اجرایی و حداقل سطح تحصیلات کارشناسی باشند.