روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
دوشنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۸ شماره ۱۱۹۲
نیم ور؛ کهنسال نام آور
بخش پنجاه و سوم/ فصل هفتم
مهدی لعل بار- جواد احدی- شهرزاد قربانی/ نویسندگان:
پایتخت سنگ ایران
کوه‌های سنگی اطراف نیم‌ور و به خصوص معدن تراورتن عباس‌آباد، حاجی‌آباد و آتشکوه و سایر معادن اطراف، اصلی‌ترین منبع درآمد برای اهالی شهر می‌باشد، به طوری که اکثر مردم این شهر در زمینه اکتشاف، استخراج و فرآوری سنگ یا صنایع مرتبط با آن فعالیت می‌کنند.
هم اینک در کنار معادن بزرگ، تعداد زیادی معدن کوچکتر کشف و در حال بهره برداری می‌باشند که خود رونق زیادی به این منطقه می‌بخشند و حتی بخشی از نیروی کار ماهر نیز جهت کار در سایر معادن کشور مشغول فعالیت می‌باشند. با توجه به موارد مذکور می‌توان گفت که اقتصاد عمومی شهر نیم‌ور وابستگی زیادی به بخش معدن دارد، به طوری که با کاهش رونق بازار سنگ درآمد شهر نیزکاهش یافته و در نتیجه بسیاری از افراد شاغل در این بخش به نقاط دیگر برای کار در معادن شهر‌های اطراف یا حتی شهر‌های دور می‌روند. اکنون این شهر به قطب تولید سنگ ایران شناخته می‌شود ،علاوه بر معادن بزرگ و مهم، تولید کنندگان شاخصی نیز در این عرصه فعالیت می‌کنند که درکل ایران نیز شناخته شده هستند.
بیشترین سنگ موجود در منطقه، مربوط به سنگ تراورتن (Travertine) می‌باشد. سنگ تراورتن عباس‌آباد به عنوان بزرگترین ذخیره ارتفاعی جهان مطرح می‌شود و از آن به عنوان بام تراورتن جهان نام برده می‌شود.
تراورتن یک سنگ رسوبی آهکی است که طی دوره‌ای حدود ۴۰۰ هزار سال بر اثر ته‌نشینی در چشمه‌های آب گرم معدنی شکل می‌گیرد. این سنگ‌های رسوبی جوان اغلب در نزدیکی چشمه‌های آب گرم که دارای آب غنی شده‌ای از مواد معدنی کربناتی است تشکیل می‌شوند. حباب‌های حاصله از چشمه‌های آب گرم در زمان رسوب گذاری در این لایه‌ها گیر می‌افتند و پس از تشکیل سنگ، حفره‌هایی به جا می‌مانند که پس از برش در سطح سنگ به صورت خلل و فرج دیده می‌شوند.
این حفره‌ها و سوراخ‌ها به تراورتن بافت اسفنجی می‌دهدکه جذب آب را بالا می‌برد و بعداً در فرآوری تراورتن با مواد پرکننده‌ای مانند: سیمان، رزین و غیره پر می‌شود. پرکردن سوراخ‌های کوچک و حفره‌ها سطح تمام شدۀ بهتری به تراورتن می‌دهد. سنگ‌های تراورتن پر نشده دارای دوام کمتری هستند همچنین آنها به راحتی چرک شده و کثیفی بیشتری را نسبت به تراورتن پر شده جذب می‌کنند.
انجمن استاندارد ایتالیا مستقر در میلان، تراورتن را این چنین تعریف می کند: سنگ آهکی رسوبی که به صورت شیمیایی ته نشین می گردد و ساختاری اسفنجی دارد و برای کارهای ساختمانی و تزئینی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برخی از معادن اصلی این شهر عبارتند از:
ذخایر و استخراج، و موفقیت معادن فعال شهرستان محلات
پرداخت و صیقل سطح تراورتن به اشکال ساب درخشان یا مات، شکل رسمی‌تر به معماری سنگ تراورتن می‌دهد. ظاهر خاکی این سنگ طبیعی هم‌خوانی زیبائی با طبیعت دارد این سنگ به نظر ملایم، زیبا، ساده و آرام بخش می‌آید به همین دلیل استقبال روز افزون از این سنگ طبیعی در سرتاسر دنیا را شاهد هستیم.
همچنین از لحاظ خواص فیزیکی و مقاومت در محیط، مناسبترین سنگ برای محیط های خارجی است. تراورتن به طور قابل توجهی در برابر اسید همانند سایر سنگ‌های آهکی واکنش نشان می‌دهد و موادی چون لیموترش، سرکه، الکل و غیره بر روی آن تأثیر می‌گذارد.
وجود ناخالصی‌ها و رنگدانه‌ها و اکسیدهای آهن در تراورتن طیف وسیعی از رنگ را به آن می‌بخشد. رنگ سفید نمونۀ تقریباً خالص آن می‌باشد و رنگ‌های کرم، قهوه‌ای شکلاتی، لیمویی، پرتقالی، قرمز، طلایی، سبز، صورتی، گردویی و دودی نیز وجود دارد. اما باید توجه داشت به دلیل تنوع در رنگ و بافت تراورتن هرگز دو نمونۀ سنگ مشابه یافت نمی‌شود. تراورتن از لحاظ رنگ، سختی، مقدار حفره‌ها و سوراخ‌ها، وزن مخصوص، جذب آب، مقاومت در برابر هوازدگی، اسیدها و مقاومت فیزیکی با همدیگر متفاوت می‌باشند.
با توسعه و رونق این صنعت کارخانه‌های فرآوری سنگ نیز در چند منطقه احداث شدند. این کارخانه‌ها در قطب های صنعتی مستقر می‌باشند.
