بررسی وضعیت شاغلین خانوارها به بهانه توزیع بسته های غذایی ویژه نیازمندان توسط دولت/مبادا چیزی از آن کم شود

یکشنبه ۱۷ بهمن ۹۵ شماره ۵۲۳
وقایع استان
عباس لعل بار

مدتی است که دولت یازدهم اقدام به توزیع بسته های غذایی ویژه نیازمندان می نماید. محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت اعلام کرده است که تا پایان سال دو بسته ی غذایی، یکی در انتهای بهمن و دیگری اسفند ماه برای حمایت از نیازمندان توزیع خواهند شد. سخنگوی دولت افزوده است: این بسته‌ها مشابه بسته‌های توزیع شده قبلی است و تاکید رییس‌جمهور بر این بود که مبادا چیزی از آن کم شود و باید به‌شکل سنوات گذشته بسته‌ها توزیع شوند.
پیش تر نیز وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرده بود در این مرحله از توزیعِ بسته حمایت غذایی برای نیازمندان۱۱ میلیون نفر از جمعیت کشور تحت پوشش قرار می گیرند.
علی ربیعی بیان داشت: اعتبار پیش بینی شده برای اجرای این طرح در این مرحله ۲۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. وی از نیازمندانی که تاکنون شناسایی شده اند خواست برای دریافت بسته غذایی خود منتظر دریافت پیامک از طریق تلفن های همراه خود باشند. وزیر تعاون درباره افرادی هم که تحت پوشش سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی قرار دارند گفت : وظیفه توزیع و اطلاع رسانی بسته‌های غذایی برای نیازمندان تحت پوشش، برعهده این دو نهاد حمایتی است که همزمان اجرا می‌شود.
ربیعی ارزش ریالی هر بسته غذایی را بین ۳۰ تا ۱۲۰ هزارتومان برای خانوارهای کم جمعیت و پرجمعیت اعلام کرد و افزود: در این مرحله تلاش شده است بسته های غذایی پیش بینی شده از تنوع کالا برخوردار باشد. وی گفت: به محض اطلاع رسانی به نیازمندان و جامعه هدف، این افراد می توانند با مراجعه به فروشگاه های زنجیره ای و یا شرکت های تعاونی اقلام پیش بینی شده را تحویل بگیرند. وزیرتعاون کار و رفاه اجتماعی همچنین افزود : مرحله بعدی توزیع بسته حمایت غذایی در اسفندماه در آستانه عید نوروز است.
چرا سبد حمایتی؟
دولت احمدی نژاد نتوانست با برنامه های اقتصادی خود وضعیت اشتغال را سروسامان دهد و حتی کار را به جایی رساند که بسیاری از کارشناسان بیان داشتند دولت قبل به جای ایجاد اشتغال برای مردم کشور برای سایر کشورها اشتغال ایجاد نمود؛ وضعیت بد معیشتی مردم میراثی بود که به دولت روحانی رسید و دولت با تمام مشکلاتی که پیش رو داشت اولویت اول خود را در کشور بهبود شرایط اقتصادی عنوان نمود. اما با این وجود همچنان مردم درگیر معیشت خود هستند و بسیاری نیازمند کمک از سوی دولت برای تامین نان شب خود.
به گزارش وقایع استان به نقل از مهر، براساس آماری که در ابتدای سالجاری منتشر شد همچنان موضوع بیکاری به عنوان موضوع مهمی برای جوانان است که حل نشده مانده و دولت علی رغم اقدامات قابل تقدیری که داشته در مجموع در کل کشور، نتوانسته آنچنان که باید در این حوزه گام بردارد. دولت یازدهم اعلام کرد در سال جاری بیش از یک میلیون شغل (بنابر اعلام وزیر اقتصاد و مرکز آمار) ایجاد کرده و سطح اشتغال را به بالاترین رقم خود در سال‌های اخیر رسانده است؛ با این وجود بارها شنیده ایم که عنوان می شود بیکاری بزرگترین و مهمترین چالش داخلی کشور است و بسیاری از خانوارها با این مسئله مواجه هستند.
بر پایه آمارهای ارائه شده در ابتدای سال ۹۵ از سوی وزارت کار بیش از ۳ میلیون خانوار ساکن در شهرهای کشور در بدترین شرایط بیکاری به سر می برند و در این خانوارها حتی یک فرد شاغل نیز وجود ندارد. هر چند بخشی از این خانواده ها را بازنشستگان و گروه های تحت پوشش سازمان های حمایتی تشکیل می دهند، اما به نظر می رسد فشار بیکاری و ناتوانی افراد در یافتن شغل به بدترین شکل ممکن در صدها هزار خانوار ساکن در شهرهای کشور نمود داشته باشد.
در آخرین سرشماری انجام شده در کشور پیش از سرشماری اخیر، تعداد خانوارهای ساکن در شهرهای کشور ۱۵ میلیون و ۴۲۷ هزار و ۸۴۸ خانوار اعلام شده که با در نظر گرفتن بُعد خانوار ۳.۵ نفر، مجموعا می توان گفت ۵۳ میلیون و ۹۹۷ هزار نفر از مردم کشور ساکن شهرها هستند؛ بنابراین با وجود هزینه های بالای زندگی در شهرها به ویژه کلانشهرها، نه تنها خانوارها نیازمند داشتن شغل مناسب با درآمد مکفی هستند، بلکه نداشتن شغل می تواند مشکلات اساسی برای خانواده های شهرنشین ایجاد کند.
وزارت کار می گوید آخرین بررسی ها نشان می دهد در شهرهای کشور ۲۵.۶۸ درصد خانوارها فاقد حتی یک فرد شاغل هستند که جمعیتی بالغ بر ۱۳ میلیون و ۸۶۶ هزار نفر خواهند شد. این آمار میلیونی حکایت از آن دارد که مسئله بیکاری و نبود شغل در هزاران خانوار ساکن در شهرهای کشور چقدر جدی و یافتن شغل چقدر حیاتی است. با وجود اینکه تعداد افراد خانوارهای شهری ایران ۳.۵ نفر عنوان می شود، اما متوسط تعداد افراد دارای درآمد در خانواده ها ۱.۴ نفر است؛ بنابراین می توان گفت اگر درآمد افراد شاغل خانواده ها مناسب باشد قطعا خانوار شرایط بهتری برای تامین هزینه ها خواهد داشت و در غیر اینصورت اشتغال کمتر از دو نفر در خانوارهای شهری کشور، تامین کننده هزینه ها نخواهد بود. یک آمار دیگر در زمینه وضعیت خانوار شهرنشین ایرانی قابل تامل است و آن اینکه با وجودی که تعداد افراد یک خانوار ۳.۵ نفر و افراد دارای درآمد ۱.۴ نفر است اما از آنسو افرادی که بتوان آنها را شاغل دانست حتی یک نفر نیز نیست و ۰.۹۲ نفر است؛ بنابراین دقیقا مشخص نیست بخشی از درآمد خانوار از چه طریقی است و آیا دریافت یارانه که از محل اشتغال افراد نیست، در این بخش جزو درآمد خانوار منظور می شود که می توان گفت تعداد شاغلان هر خانوار کمتر از یک نفر ولی تعداد افراد دارای درآمد ۱.۴ نفر است؟ در عین حالی که مرکز آمار ایران تعداد خانوارهای فاقد فرد شاغل را در سال ۹۰ در شهرهای کشور ۲۱ درصد عنوان کرده بود، این میزان به فاصله ۳ سال بعد از آن به ۲۵.۶۸ درصد افزایش یافته است. به بیان دیگر، تعداد خانوارهای فاقد فرد شاغل تنها در طول ۳ سال از ۳ میلیون و ۲۳۹ هزار خانوار به ۳ میلیون و ۹۶۱ هزار خانوار افزایش یافته که نشان دهنده بیکار شدن ۷۲۲ هزار خانوار دیگر در این بخش است.
به بیان ساده تر در فاصله ۳ سال بر تعداد خانوارهای فاقد فرد شاغل که ارتباط مستقیمی با کسب درآمد برای تامین معیشت خانواده ها دارد، ۷۲۲ هزار خانوار افزایش یافته که حدود ۴ میلیون نفر را شامل می شود. یعنی در یک دوره ۳ ساله حدود ۴ میلیون نفر شاغلان خود را از دست داده اند. حال این سوال مطرح است که آیا در یک دوره ۳ ساله، شاغلان ۷۲۲ هزار خانوار روش جدیدی برای کسب درآمد یافته اند و یا اینکه به صورت اجباری بیکار شده اند؟
آمارها نشان می دهد با وجود اینکه حدود ۳٫۹ میلیون خانوار بدون فرد شاغل و با درآمدهای نامعلوم روزگار می گذرانند، ۱۵ هزار و ۴۲۷ خانوار به تعداد ۵۳ هزار و ۹۹۴ نفر با ۵ نفر در بازار کار فعالیت دارند. یعنی از هر خانوار ۵ نفر هر روز در بازار کار حضور داشته و کسب درآمد می کنند. از سویی، ۶۴ هزار و ۷۹۷ خانوار نیز با جمعیت بالغ بر ۲۲۶ هزار نفر با ۴ فرد شاغل در بازار کار کشور حضور دارند.
بر پایه آمارهای موجود، مهمترین گروه موجود در این بخش خانوارهایی است که با یک فرد شاغل اداره می شوند. براساس آمارها، ۹ میلیون و ۲۰۸ هزار و ۸۸۲ خانوار با جمعیتی بالغ بر ۳۲ میلیون و ۲۳۱ هزار نفر که صرفا ساکن شهرهای کشور هستند، در حال حاضر با یک نفر شاغل روزگار می گذرانند. همچنین ۸۶۸ هزار و ۳۱۲ خانوار شهری کشور با جمعیتی بالغ بر ۶ میلیون و ۵۳۹ هزار نفر با دو نفر شاغل امورات خود را می گذرانند و بالاخره ۳۰۸ هزار و ۵۵۶ خانوار نیز با جمعیتی بیش از یک میلیون و ۷۹ هزار نفر با ۳ شاغل اداره می شوند.
دولت روحانی نیز در ماه های پایانی کار خود است و خود را برای انتخابات دور دوم آماده می کند. بی شک دولت باید به اشتغال و حمایت از قشر بزرگی که در تامین نان شب خود محتاج یاری هستند بیشتر از این بکوشد، وعده های پوپولیستی و یا دادن یارانه ها پادزهری موقتی برای این قشر است و باید راهی اساسی برای حل این مشکل که یکی از این راهها ایجاد اشتغال است، جستجو نمود. چرایی توزیع سبد غذایی را باید در نبود همین راههای اساسی جست که در حال حاضر توسط دولت دنبال می شود.