نمایش برای همه

پنج شنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۳

وقایع استان در آستانه برگزاری جشنواره تئاتر خیابانی دلیجان به بررسی این قالب هنری می پردازد

فاطمه چاپاری: تئاتر خیابانی گونه‌ای از هنرهای نمایشی است که از متن اقشار مختلف اجتماع برخاسته و نمایشنامه هایی کوتاه و بدون مقدمه دارد، در یک دهه اخیر تئاتر خیابانی در ایران بیش از هر زمان دیگری گسترش یافته و جشنواره های بسیاری با این موضوع در حالی برگزاری است، اما باید دید این شکل از نمایش به تداوم خود ادامه خواهد داد یا خیر، چرا که از طرفی برای شرکت در جشنواره هنرمندان باید بر اساس طرح و در مکانی از پیش مشخص شده دست به اجرای نمایش بزنند که این ممکن است به گفته برخی پژوهشگران این حوزه با ذات نمایش خیابانی که مبتنی بر بداهه است، ناهم خوان باشد و از سویی دیگر جشنواره ها را می توان در حمایت مالی هنرمندان در این نوع از تئاتر موثر دانست چرا که در غیر این صورت، گروه های نمایش خیابانی که در فضاهای باز شهری کار می کنند امکان فروش بلیت برای جبران هزینه های خود و بقای فعالیت شان را نخواهند داشت، وقایع استان در آستانه برگزاری جشنواره تئاتر خیابانی در دلیجان، در گفت و گو با عبدالرضا فتحی سقزچی مسئول انجمن هنرهای نمایشی این شهرستان این موضوع را به بررسی گذاشته است.
سومین جشنواره استانی تئاتر خیابانی شهرستان دلیجان ۱۲ الی ۱۴ تیرماه برگزار می‌شود. به گفته رئیس سومین جشنواره استانی تئاتر خیابانی کودک و نوجوان شهرستان دلیجان این رویداد در راستای ایجاد شور و نشاط اجتماعی در جامعه، با حضور هنرمندان استان مرکزی در جمع مردم در محل بوستان‌های شهر دلیجان برگزار خواهد شد.
سید احمد رضوی در گفت و گو با وقایع استان می گوید: این جشنواره از سری برنامه‌های قرارگاه شهید آوینی و سرفصل برنامه هنری سال ۱۴۰۳ است که با موضوعات مختلف اجتماعی و با هدف کاهش آسیب‌های اجتماعی، نفی خشونت، توجه به موضوع جمعیت، اهمیت فرزندآوری و تحکیم بنیان خانواده اجرا خواهد شد.
وی با اشاره به ارسال ۲۵ اثر به دبیرخانه جشنواره، می افزاید: مهلت ارسال آثار تا ۲۵ خردادماه خواهد بوده و آثار ارسالی به دبیرخانه از تاریخ ۳۱ خرداد الی اول تیرماه توسط هیأت بازبین، بررسی شده و ۷ اثر به بخش داوری جشنواره راه خواهند یافت.
رئیس سومین جشنواره استانی تئاتر خیابانی کودک و نوجوان شهرستان دلیجان بیان می کند: سومین جشنواره استانی تئاتر خیابانی شهرستان دلیجان در روزهای ۱۲ تا ۱۴ تیرماه با تعامل و همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی، شهرداری و شورای اسلامی شهر دلیجان و قرارگاه شهید آوینی و با حضور گروه‌های نمایشی استان مرکزی در بوستان‌های سطح شهر برگزار خواهد شد.
مسئول انجمن هنرهای نمایشی شهرستان دلیجان نیز در گفت و گو با وقایع استان توضیح می دهد: تئاتر خیابانی گونه ای از نمایش است که در فضاهای بازی چون خیابان و بوستان ها به اجرا می رسد و در اواخر سده ۱۹ و اوایل سده ۲۰ آغاز شده و در چند دهه اخیر در ایران بیشتر به آن پراخته شده است.
عبدالرضا فتحی سقزچی می گوید: این نوع تئاتر بیشتر به مسائل اجتماعی می پردازد و از همین جهت بین مردم رواج دارد و همه اقشار اجتماعی بدون نیاز به خرید بلیت می توانند تماشاگر آن باشند.
وی ادامه می دهد: یکی از شاخصه های تئاتر خیابانی درگیر شدن مردم در نمایش است به گونه ای که مردم به عنوان عوامل یا بازیگران نمایش می توانند با تئاتر همراه شوند و این موضوع از دیگر عوامل موثر در افزایش جذابیت این فرم از نمایش در بین مردم است.
مسئول انجمن هنرهای نمایشی شهرستان دلیجان بیان می کند: این گونه از نمایش در ایران از سده بیستم رواج پیدا کرده و از همان زمان شهر مریوان را به عنوان پایتخت تئاتر خیابانی ایران می شناخته اند، بر اساس مقالات علمی و کتاب هایی که در این زمینه نگارش شده بزرگترین تئاتر خیابانی در تاریخ هنرهای نمایشی، با عنوان تسخیر کاخ زمستانی بوده که در اتحادیه جماهیر شوروی با هشت هزار بازیگر اجرا می شده است.
فتحی با اشاره به سابقه طولانی این گونه از نمایش در جهان، ادامه می دهد: سال های سال بود که هنرمندان کشور ما به سمت این نوع از تئاتر نمی رفتند چون برای نمونه من از زبان دوستان خودم می شنیدم که چون امکان پیاده سازی موراد مدنظرشان در زمینه طراحی صحنه و کارگردانی و نورپردازی در پلاتو و بلک باکس، در فضاهای باز شهری وجود ندارد چندان رغبتی نسبت به اجرای این نوع تئاتر ندارند. در صورتی که به نظر من در تئاتر خیابانی هنرمند نیاز ندارد به دنبال پلاتو و دکور برای اجرای نمایش خود باشد و می تواند هر شب در هر فضایی از شهر به اجرای تئاتر بپردازد.
وی معتقد است: این نوع از نمایش کم کم جای خود را در جهان پیدا می کند، قبلا در سال های ۱۹۴۰ قشر کارگری برای ابراز اعتراضات به تئاتر خیابانی رو آوردند و بعد این نوع از تئاتر وارد دیگر کشورها شد و شکل های متنوعی به خود گرفت.
مسئول انجمن هنرهای نمایشی شهرستان دلیجان می گوید: در ۱۰ سال اخیر نیز جشنواره های مختلف تئاتر خیابانی در سطح کشور و حتی در شهرهایی چون محلات، دلیجان و اراک در استان مرکزی برگزار شده و هنرمندان نیز متوجه شده اند که در این فرم از نمایش می توان با هزینه کمتری دغدغه خود را در قالب تئاتر ارائه داد تا مردم هم از آن بهره مند شوند.
فتحی ضمن تشکر از دبیر قبلی جشنواره تئاتر خیابانی دلیجان، خاطرنشان می کند: در تئاتر های خیابانی اغلب موضوع آزاد انتخاب می شود اما جشنواره ای که در دلیجان برگزار می شود ویژه کودک و نوجوان است و پس از این که آقای رعیت دبیر جشنواره به دلایلی نتوانستند همکاری خود را ادامه دهند، انجمن تئاتر دلیجان، با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهرستان و موسسه انجمن هنرهای نمایشی استان مرکزی برگزاری جشنواره را عهده دار شد.
وی ادامه می دهد: گذشته از این رقابت دو سه روزه، جشنواره های این چنینی باعث تشویق گروه های مختلف برای اجرای خیابانی شد چرا که فرم این نوع نمایش به گونه ای است که هنرمندان می توانند حرف ها و دغدغه های خود را در اجرای مستقیم به مردم ارائه دهند.
مسئول انجمن هنرهای نمایشی شهرستان دلیجان یادآور می شود: اما نباید فراموش کنیم که تئاتر خیابانی نیازمند مشارکت نهادهای فرهنگی از جمله شهرداری است چرا که در نمایش صحنه ای گروه می تواند با فروش بلیت بخشی از هزینه های خود را جبران کند اما در نمایش خیابانی چون بلیت فروشی نداریم اگر ارگانی از این نمایش حمایت نکند هنرمندان قادر به ادامه فعالیت خود نیستند.
فتحی تصریح می کند: خوشبختانه در دلیجان شهرداری و شورای شهر حامی جشنواره تئاتر خیابانی بوده اند که برگزاری آن به فرهنگ سازی در میان مردم برای دیدن تئاتر کمک می کند و به گونه ای باعث رشد تئاتر صحنه ای هم خواهد شد، چرا که وقتی مردم در نمایش های خیابانی با این فرمت هنری آشنا شدند به تماشای تئاتر صحنه ای هم خواهند رفت.
وی اشاره می کند: در تعطیلات تابستانی در برخی از شهرهای کوچک که سینما ندارند تئاتر خیابانی جایگزین مناسبی برای سرگرمی و ارتقا نگاه مردم خواهد بود.
به گفته مسئول انجمن هنرهای نمایشی شهرستان دلیجان، ۳۱خرداد و اول تیر تعداد ۸ نمایش برگزیده در جشنواره مشخص خواهد شد و پس از بازبینی هیات داوری در دوازدهم الی چهاردهم تیرماه جشنواره در سه بوستان دلیجان برگزار می شود.