روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
شنبه ۵ خرداد ماه ۱۴۰۳ شماره ۱۸۳۱
چه چشم‌اندازی پیش‌روی کشور ماست؟
محدثه کاظمی
اگرچه مهاجرت در تمام سنین و با هرشغل و پیشه‌ای اتفاق می‌افتد اما مهاجرت دانشجویان و نخبگان و تشدید آن طی یک دهه‌ی گذشته به یک دغدغه‌ی جدی و بزرگ برای صاحبنظران و اندیشمندان و حتی صاحبان حکومت بدل شده‌است.
بررسی آمار جستجوی کاربران گوگل در کلیدواژه «مهاجرت» نشان می‌دهد در سال‌های اخیر، میزان جست‌وجوی کلیدواژه مهاجرت افزایش قابل توجهی داشته است! رصدخانه مهاجرت ایران با اشاره به افزایش شدید درخواست‌های ایرانیان برای پناهندگی یا کار و ویزای دانشجویی در خارج از کشور در سال‌های اخیر، می گوید که ایران در حال گذراندن مرحله «مهاجرت دسته‌جمعی کنترل‌نشده» است.
مشکلات اقتصادی یا حتی چالش‌های اجتماعی و آزادی‌های فردی در داخل کشور ممکن است کاربران این جست‌وجوی تلخ را به مرزی از ناامیدی از شرایط امروز رسانده باشد که آنها فکر مهاجرت را در سر بپرورانند. مسأله‌ای که می‌تواند هشدار جدی برای مسئولان باشد!
کسانی که ایران را ترک می‌کنند شامل ورزشکاران حرفه‌ای، هنرمندان، کارگران ماهر و تکنیسین‌های نخبه، پزشکان، پرستاران، مهندسین و در عین‌حال تعداد زیادی از ایرانیان فقیرتری هستند که اغلب برای رسیدن به کشورهای غربی از مسیرهای خطرناکی عبور می‌کنند.
مهاجرت گروه جوان، متخصصین و تحصیلکرده‌ها، خطر جدی برای بازار کار ایران محسوب می‌شود. بازار کاری که تهی از متخصص دانش‌آموخته است! نکته ای که باید از کنار آن به راحتی عبور نکرد این است که مهاجرت و فرار مغزها می تواند به معنای افت و نزول کیفیت زندگی باشد.
با مهاجرت نیروی ماهر، نه تنها سرمایه‌ی مالی و انسانی را از دست می‌دهیم بلکه این مهاجران ماهر در کشورهایی که به آنجا می‌روند، میلیاردها دلار خلق ثروت می‌کنند و ما در ایران این تولید سرمایه و خلق ثروت را از دست می‌دهیم و باید بگوییم درواقع با مهاجرت این گروه، ایران به بستری برای تولید سرمایه برای کشورهای بیگانه بدل شده است!
واقعیت این است که مسئولین‌حکومتی و سیاستمداران علاقه‌مند به حفظ نیروی انسانی متخصص در داخل ایران هستند و تلاش بسیار در حوزه آموزش و سرمایه‌گذاری به انجام رسانده اند اما همچنان آوازه مهاجرت ایرانیان در جهان شنیده می‌شود!
بی‌ثباتی‌های اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی، تلاش برای کسب درآمد بیشتر و حفظ ارزش دارایی‌ها، در دسترس نبودن چشم‌اندازهای روشن به خصوص در زمینه بهبود وضعیت معیشتی، حرکت به سمت تضمین آینده فرزندان و ایجاد رفاه برای آنان، فعالیت چشمگیر بنگاه‌های مهاجرتی از طریق رسانه‌های جدید، جست‌وجوی راه‌های دسترسی به سبک زندگی‌های جدید و … در کنار انگیزه‌های تحصیلی، شغلی و … از دلایلی است که کارشناسان و صاحبنظران در زمینه دگرگونی‌های تازه مربوط به حوزه و پدیده مهاجرت در سال‌های اخیر مورد توجه قرار داده‌اند.
چه چشم‌اندازی پیش‌روی کشور ماست و با این حجم از مهاجرت، چه آینده و چشم‌اندازی پیش روی کسانی است که مهاجرت نمی‌کنند و چه اقداماتی می‌توان برای این گروه انجام داد که بمانند؟ کشور چه کارهایی می‌توانست انجام دهد که سرمایه انسانی خود رادر کشور نگه دارد و نکرد؟! و چه می‌تواند انجام دهد؟
