خانه » پیشنهاد سردبیر » پیامک های انبوه و تبلیغاتی، خدشه به حقوق مادی و معنوی شهروندان/دردسر همیشگی

پیامک های انبوه و تبلیغاتی، خدشه به حقوق مادی و معنوی شهروندان/دردسر همیشگی

چهارشنبه ۶ دی ۱۳۹۶   شماره ۷۵۲

***

وقایع است

مهدی هادی نژاد

***

یکی از جرایمی که شاید تاکنون پس از رواج و گسترش استفاده از وسایل ارتباطی و از جمله تلفن های ثابت و همراه باعث سلب آسایش و آرامش خاطر افراد بسیاری شده است، مزاحمت های تلفنی است. این جرم در گذشته نه چندان دور که تقریبا تنها وسیله ارتبـاطی تلفن های ثابت بود، فقط به صورت تماس های مزاحمت آمیز وجود داشت. اما امروزه با همه گیر شدن و رواج استفاده از تکنولوژی های ارتباط جمعی صور دیگری نیز یافته است که در ادامه در حد امکان به توضیحاتی راجع به آن می پردازیم.
مزاحمت تلفنی در قانون مجازات اسلامی
قانونگذار ایران پس از ورود و گسترش کاربردی از تلفن و سایر وسایل مخابراتی در کشور در سال ۱۳۷۵ در قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات، این عمل را جرم انگاری نموده و طی ماده ۶۴۱ همان قانون بیان داشته است که «هرگاه کسی بوسیله تلفن یا دستگاه های مخابراتی دیگر برای اشخاص ایجاد مزاحمت نماید، علاوه بر اجرای مقررات خاص شرکت مخابرات، مرتکب به حبس از یک تا شش ماه محکوم خواهد شد.»
شرایط تحقق جرم
برای تحقق جرم مزاحمت تلفنی مانند تمام جرایم دیگر وجود شرایط و اوضاع و احوالی لازم و ضروری است که در اینجا به اختصار بیان می شود. نخست اینکه مرتکب برای انجام این جرم می بایست عمد در ارتکاب داشته باشد. من باب مثال اگر شخصی در حالت خوابگردی یا هیپنوتیزم این کار را انجام داده باشد، جرم مزاحمت صورت نگرفته است. دوم اینکه علاوه بر عامد بودن مرتکب، وجود قصد مزاحمت نیز ضروری می باشد. یعنی اگر شخصی با تصور اینکه شماره ای که با آن تماس گرفته، شماره یک دستگاه دولتی بوده و مکررا طی تماس هایی پیام های انتقادآمیز بگذارد و از این دست شرایط مشابه نمی توان شخص مزبور را مرتکب جرم مزاحمت تلفنی دانست. در ادامه ذکر چند نکته دیگر لازم به نظر می رسد. ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی علاوه بر تلفن های ثابت و همراه شامل دستگاه های نمابر (فاکس)، تلکس، پی جو (پیجر)، بی سیم و رایانه های متصل به اینترنت نیز می شود. بنابراین اگر کسی از طریق تلفن زدن و صحبت کردن مزاحم دیگری شود و همچنین اگر از طریق ارسال پیامک، نامه الکترونیک (ایمیل)، نمابر (فاکس)، تلکس و یا گذاشتن پیام روی دستگاه پیام گیر تلفن دیگری و یا از طریق ارسال پیام از راه پی جو (پیجر) برای دیگری ایجاد مزاحمت نماید، مرتکب جرم موضوع ماده ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی شده است. ضمنا نکته مهم دیگر نیز این است که تحقق جرم مزاحمت الزاما از طریق گفتن یا نوشتن مطلبی صورت نمی گیرد. بلکه در حالت صرف تلفن زدن و قطع کردن یا تلفن زدن و سکوت کردن نیز قابل تصور است و عنوان مزاحمت خواهد داشت.
مقررات شرکت مخابرات
از جمله مقررات مربوط به جرم مزاحمت در قوانین و مقررات داخلی شرکت مخابرات ایران تبصره ۲ ماده ۱۴ «قانون تاسیس شرکت مخابرات ایران» مصوب سال ۱۳۶۴ است که مطابق آن خط تلفن فرد مزاحم برای بار اول به مدت یک هفته، برای بار دوم به مدت سه ماه و برای بار سوم به طور دایم قطع می شود.
ایجاد مزاحمت توام با جرایم دیگر
هرگاه ایجاد مزاحمت تلفنی و مخابراتی توام با جرایم دیگری از قبیل توهین باشد؛ مرتکب شامل مقررات تعدد معنوی جرم می شود که به بیان دیگر می بایست برای مجازات وی ما بین مجازات پیش بینی شده برای جرم مزاحمت و جرم ارتکابی توامان دیگر که در این جا به عنوان مثال توهین را ذکر کردیم، مجازات اشد را در نظر گرفت و همچنین اگر مزاحمت ایجاد شده با فراهم کردن هراس و ترس در طرف مقابل موجب مرگ یا صدمه بدنی وی بشود، مقررات راجع به قتل و صدمات جسمانی، اعم از عمدی و غیر عمدی قابل اعمال خواهد بود.
صلاحیت دادگاه های رسیدگی کننده
طبق رای وحدت رویه هیات عمومی دیوان عالی کشور چون وقوع بزه منوط به آن است که نتیجه آن یعنی وقوع مزاحمت محقق گردد، بنابراین محل وقوع جرم محل حدوث نتیجه یا به عبارتی دیگر مکان طرف گیرنده پیام یا تماس در نظر گرفته می شود و دادگاه رسیدگی کننده ی همان محل، صلاحیت رسیدگی را خواهد داشت.
پیامک های انبوه و تبلیغاتی
امروزه تقریبا تمامی افراد جامعه جزو مصرف کنندگان تلفـــن همراه می باشند و تقریبا تمامی این افراد مخاطب پیامک های تبلیغاتی قرار گرفته اند. بخش قابل توجهی از این پیامک های تبلیغی از سوی خود اپراتورها برای تبلیغ طرح ها و بسته های پیشتهادی و بخشی دیگر توسط سایر مشاغل و کسب و کار ها در جهت تجارت و تبلیغات برای مخاطبان ارسال می شوند. حال سوال اینجاست که آیا استفاده از چنین روشی برای هر نوع تبلیغاتی اعم از تبلیغات داخلی اپراتورها و چه تبلیغات تجاری یا آموزشی و… دیگر بدون جلب و اعلام رضایت گیرنده پیام، به خودی خود نوعی مزاحمت تلقی نمی شود؟ و علاوه بر این آیا در اختیار قرار دادن شماره های تماس اقشار مختلف جامعه به تفکیک شغل، محل سکونت، نوع شغل و… با هر عنوانی به کانون های تبلیغاتی و شرکت ها، دانشگا ها و موسسات عمومی و خصوصی دیگر جهت ارسال پیام های تبلیغی به صورت مستقیم به جامعه هدف از پیش در نظر گرفته شده، خود ایراد خدشه به حقوق مادی و معنوی شهروندان نمی باشد؟ به نظر می رسد در رابطه با این موضوعات جای بسیار دارد که قانونگذار پیش بینی های لازم را در راستای حفظ و ارزش گذاری به حقوق اشخاص انجام دهد.

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شدعلامتدارها لازمند *

*

bigtheme
Designed & Developed by: Sepanta Group Team.