شنبه ۳ تیر ۹۶ شماره ۶۱۷
***
وقایع استان
فرشته غلامی
***
«۳۰ تا ۵۰ درصد تخفیفات آخر هفته در فروشگاه زنجیره ای کوروش» این پیامکی است که به محض باز کردنش مشتاق می شوم تا از روی کنجکاوی ام که شده سری به این فروشگاه بزنم.
تخفیفات قابل توجهی که با رنگ قرمز بر روی در فروشگاه حک شده و یا بنرهای کوچک و بزرگی که در همان ورود خودنمایی می کند آن هم در این شرایط اقتصادی چیزی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. این فروشگاه هایی که بعضا با تخفیف های باور نکردنی در نقاط مختلف شهر اجناس خود را به فروش می رسانند و با جذب مشتریان پرشمار پول های هنگفتی را به جیب می زنند در سال های اخیر رشد قارچ گونه ای را درسطح شهر پیدا کرده اند.
قدمت این فروشگاه های زنجیره ای در ایران به حدود ۵۶ سال قبل بر می گردد و در همان ابتدا آییننامه ای برای تاسیس این قبیل فروشگاهها تدوین شده که در آن به صراحت اشاره شده بود که باید کالاهای با کیفیت در سیستمی سهل و آسان توزیع گردد، اما امروزه فروشگاههای زنجیرهای به مدد تبلیغات پر طمطراق خویش و نیز فراهم آوردن برخی تسهیلات جانبی نظیر ارائه تخفیف، تنوع کالاها، اهدای جوایز و چیدمان و بسته بندیهای چشمگیر و… سعی در جذب مشتری دارند.
با این شیوه فشار تبلیغاتی که اغلب فروشگاههای بزرگ در پیش گرفتهاند، گویی اهداف اصلی تاسیسشان را از یاد برده اند و صرفا به سود تجاری خویش میاندیشند.
رنگ بستهبندی کالا، محل قفسهها و نوع چیدمان کالا در فروشگاه، ارائه چرخ یا سبد خرید به مشتری و تهویه مناسب از مهمترین این راهکارها برای جذب مشتری و فروش کالاهای بیشتراست؛ در حالی که به شاخصه ارائه کالا با قیمت کمتر و مناسبتر و کمک به سیستم توزیع که از مهمترین مولفههای اولیه احداث فروشگاههای زنجیرهای در ایران است، هیچ توجهی نمی شود.
آن چه که پس از ورود به این قبیل فروشگاه ها خودنمایی می کند تبلیغات قوی ای است که براساس نیاز مصرف کننده در کنار یکدیگر چیده شده اند و همین چیدمان مدیریت خرید را سلب می کند.
در کنار چیدمان وسوسه انگیز و انواع تسهیلاتی که در این فروشگاه ها ارائه می شود. یکی از شیوه های مرسوم تبلیغات فروشگاه های بزرگ این است که می گویند اگر از فلان کالا چند تا ببری، حداقل یک کالا به شما رایگان تعلق خواهد گرفت. این فروشگاه ها معمولا خریدهای کلان خود را از شرکت ها بدون ارزش افزوده در فاکتورهایشان انجام می دهند.
گذشته از جذابیت و تسهیلات این فروشگاه ها آنچه بیشتر از همه باعث نگرانی و دغدغه قشر عظیمی از خرده فروشان و بسیاری از مسئولان و کارشناسان شده است تخفیفاتی است که ارائــه می دهند و همین تخفیفات سوالات بسیاری را به ذهن متبادر می کند.
فروشگاه هایی که در سال های اخیر در سطح کلانشهر اراک شکل گرفته اند و با تخفیفات باور نکردنی ای شروع به کار کرده اند به دلیل برخورداری از نظام متمرکز و تجمیع خدمات مرکزی و ارائه کیفیت سیل عظیمی از افراد را به سمت خود جذب کرده اند که خردهفروشان سنتی در اقتصاد فعلی شرایط لازم برای رقابت با این وضعیت را ندارند؛ هرچند نظرات در این رابطه متفاوت بوده و عدهای فعالیت فروشگاههای زنجیرهای را عامل ایجاد رقابت بیشتر می دانند که به نفع مصرفکننده است.
صاحبان سوپرمارکت و مشاغل خرد این فروشگاه های تخفیف را غیر اصولی می دانند و می گویند: تخفیفات ۵۰ الی ۶۰ درصدی فروشگاه های زنجیره ای غیر اصولی است چرا که حداکثر فاصله قیمت از در کارخانه تا عرضه باید ۲۴ درصد باشد.
آنها مدعی اند که فروشگاه های زنجیره ای محصولات خود را با قیمت های غیر واقعی وکاذب به مصرف کنندگان ارائه داده که این امر یک نوع دلالی قیمت محسوب می شود.
اما شهروندان دلایل دیگری را برای خرید از این فروشگاه ها مطرح می کنند. خانم بابایی یکی از شهروندان اراک است که علت خرید خود را از فروشگاه های زنجیره ای احساس لذت میداند و می گوید: اینکه یک سبد چرخدار را دستت بگیری و بدون زحمت هر کالایی را که دیدی و دوست داشتی، داخل آن بریزی و در تمام طول خرید به راحتی حملش کنید، احساس خوبی به آدم میدهد.
او ادامه می دهد: علت اصلی خرید من از این فروشگاهها بسته بندی مناسب کالا، چیدمان زیبا، دسترسی راحت به کالا و در دسترس بودن همه اقلام در یک محل است.
محدثه یکی دیگر از شهروندان اراک است که همراه با کودکش به این فروشگاه آمده و با خیال آسوده او را داخل سبد قرار داده و می گوید: من ترجیح می دهم هر ازگاهی برای سرگرمی هم که شده همراه کودکم به این فروشگاه بیایم و ضمن اینکه وقتم را می گذرانم هر اقلامی که نیاز داشتم هم می خرم.
این خانم جوان اما از قیمت بالای این فروشگاه که برخلاف تبلیغاتش است گلایه دارد و می گوید: برخلاف آنچه که در تبلیغات این فروشگاه ها می بینیم هنگامی که برای حساب کردن اجناس خریداری شده به پای صندوق می روم و متصدی فاکتور را به من تحویل می دهد با قیمت بالاتری مواجه می شوم.
اما شهروند دیگری به امید برنده شدن در قرعه کشی از این فروشگاه خرید می کند و می گوید: راستش را بخواهید من اصلا از حساب و کتاب این فروشگاه ها سر در نمیاورم برای همین ترجیح می دهم از مرکز شهر خرید کنم اما اکنون به دلیل قرعه کشی خودرو دوست داشتم از این فروشگاه خرید کنم تا شانسم را امتحان کنم.
رییس اتاق اصناف استان مرکزی هم در خصوص این فروشگاه های زنجیره ای گفته است که فروشگاه های زنجیره ای ناخواسته بر روند فعالیت کاسب کاران محله ای تاثیر گذاشته اند و نیاز است تصمیم سازان عرصه اقتصادی به این مهم توجه ویژه داشته باشند.
به گزارش وقایع استان به نقل از ایرنا جمشید زند گفت: باید با حمایت از اصناف و کاسب کاران خرد زمینه رقابت با فروشگاه های بزرگ برای آن ها فراهم شود اگرچه قدرت نظارتی هم بر روی فعالیت این فروشگاه ها بسیار پایین است.
وی افزود: امروزه به دلیل نبودن اشتغال مولد در استان مرکزی، جوانان این استان برای رفع بیکاری و ارتزاق خانواده اغلب تمایل به فعالیت های صنفی دارند و وجود فروشگاه های زنجیره ای باعث ورشکستگی و در نهایت بیکاری جوانان می شود.
وی ادامه داد: بسیاری از کالاهایی که در فروشگاه های زنجیره ای به فروش می رسد با قیمت گذاری غلط و غیر قانونی است و به عبارتی این واحدها اقدام به ارزان فروشی صوری و بازارگرمی در جلب مشتری می کنند و این مهم نیز باعث استقبال مردم از این فروشگاه ها می شود.
رییس اتاق اصناف مرکز استان مرکزی بیان کرد: مجوزهای فعالیت فروشگاه های زنجیره ای نیز به صورت متمرکز و کشوری صادر می شود و در استان ها امکان نظارت بر فعالیت آن ها وجود ندارد.
تسهیل دسترسی مصرفکنندگان به کالاها و مایحتاج روزمره، ساماندهی اصناف، تامین کالا بهطور متمرکز و حذف واسطهها، سهیم کردن مصرفکننده و تولیدکننده در سود حاصل از توزیع و فروش و ثبات قیمتها از جمله مزایای توسعه فروشگاههای زنجیرهای است، اگرچه در شرایط طبیعی ایجاد فروشگاههای زنجیرهای خوب است، اما در حال حاضر باید به این نکته توجه داشت که تخفیفهایی که در این فروشگاهها ارائه میشود باعث از دور خارج شدن بسیاری خردهفروشان محلی خواهد شد که توان رقابت با سرمایه داران بزرگ که پشت فروشگاههای زنجیرهای هستند ندارند که بهمرور شاهد بیکاری این افراد شده و شغلهای کاذب بهوجود میآید و همین امر منجر به ایجاد چرخه معیوب در اقتصادی خواهد شد.
منطبق با کلیدواژه: تخفیفات خرید زنجیره ای فروشگاه مرکز خرید