روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
پنجشنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۶ شماره ۷۰۵
***
وقایع استان
سمیه انصاری فر
***
هر روز اخبـــار مختــلفی می شنویم که ریشه در بحران های اجتماعی دارد از تجاوزها، خشونت ها، قتل و … . در دنیای امروز به واسطه حضور شبکه های اجتماعی و سرعت انتقال اطلاعات دسترسی به اخبار آسان است و بسیاری از مواردی که شاید به دلایل مختلف قبل ترها در جامعه خیلی بروز داده نمی شد و همچنان خط قرمز بود حالا دیگر خیلی راحت بین مردم بحث و حتی تحلیل می شود، بنابراین ادعای سیاه نمایی و نشان دادن وجه منفی از جامعه دیگر نمی تواند در هیچ چارچوبی معنا داشته باشد، یعنی گفت که فلانی با مقاله خود، فیلم خود و یا داستان خود این هــدف را دنبـــال می کند. نشان دادن بخشی از واقعیت و حساسیت زایی در جامعه بر عهده عده ای و واکاوی و آسیب شناسی آن نیز بر عهده عده ای دیگر است. هنرمندان و اهالی رسانه را می شود در رسته اول قرار داد و مسئولان و کارشناسان را در رسته دوم.
در جامعه ایران که سال هاست در حال گذار از سنت به مدرنیته است تناقض ها و چالش های بسیاری وجود دارد بخشی از جامعه می خواهد رو در رو با واقعیت قرار گیرد و در مقابل عده ای همچنان بر محافظه کاری خود اصرار دارند. این روزها در سینماهای ایران فیلمی بر روی پرده رفته است که به واسطه موضوع و جسارت بیانش و پرداخت به خط قرمزها سه سال در انتظار اکران ماند و در نهایت وقتی اکران شد که بخش های حساسی از آن ممیزی خورد. « خانه دختر» به نویسندگی پرویز شهبازی و کارگردانی شهرام شاه حسینی بالاخره توانست مجوز نمایش خود را بگیرد. این فیلم در سال ۹۲ تولید شده بود و در جشنواره سی و سوم فجر نیز به نمایش درآمد که برخی از سکانس های فیلم با انتقاداتی همراه بود و چند نکته در فیلم باعث شد که این اثر چند ماهی را در صف اکران بماند تا بالاخره مسئولان سینمایی اعلام کردند که تنها این فیلم با اعمال اصلاحات می تواند اکران شود. به هر روی بعد از اصلاحاتی که به نظر می رسید نکته اصلی فیلم را که تجاوز به محارم است را کمرنگ خواهد کرد این فیلم باز هم مجوز اکران نگرفت و جنتی وزیر وقت در واکنش به ادامه توقیف آن بعد از اصلاحاتش گفته بود: «این فیلم اشکالاتی داشت که منجر به توقیف آن شده و علی‌رغم اصلاحاتی که داده شده بود آن را برطرف نکردند.
من با توجه به اصلاحاتی که داده بودند در آخرین مرحله فیلم را دوباره دیدم اما اصلاحات انجام نشده بود به همین خاطر؛ ما به عقیده گذشته خود پا برجا هستیم و نمی‌توانیم به راحتی اجازه اکران این فیلم را بدهیم.»
با گذشت تمام این جنجال ها و حاشیه ها بالاخره «خانه دختر» به روی پرده رفت و هم اکنون در سینما فرهنگ اراک نیز نمایش داده می شود هر چند که بسیاری معتقدند همان اصلاحیه ها و حذف بخش ها و دیالوگ هایی از آن به دلیل نقش های کلیدی شان در پاسخگویی به سوالات طرح شده در فیلم باعث ایجاد ابهام در فیلم شده اند و مخاطب را در میان حدس و گمان های بسیاری قرار داده اند.
«خانه دختر» روایت داستان مرگ سمیراست. دختر دانشجویی که درست روز عقد خود خودکشی می کند؛ اما چرا؟ پاسخ به علت مرگ سمیرا و شکافتن آنچه در گذشته او رخ داده تم اصلی فیلم است درونمایه ای که ما را از یک سنت غلط در جامعه به مسئله ای می رساند که درست است عمومیت ندارد و تعمیم آن به جامعه اشتباه است ولی نمی توان انکار کرد که وجود ندارد.
سمیرا با بازی رعنا آزادی ور در روز عقد خـــود می میرد و حالا دو دوست او بهار با بازی باران کوثری و پریسا با بازی پگاه آهنگرانی تصمیم می گیرند که با توجه به تمام المان های مشکوک در مرگ دوست هم دانشگاهیشان به واقعیت هایی از زندگی او پی ببرند. آن ها زمانی دچار این شک می شوند که در شب مرگ او به خانه سمیرا می روند و می بینند پدر او (مرتضی) با بازی بابک کریمی بسیار خونسرد است. برادر کوچکش بی تابی نمی کند و مشغول بازی است و خواهر کوچکترش ستاره با بازی پردیس احمدیه نیز به نظر آرام می رسد البته در پس این آرامش یک اضطراب و وحشت نهفته است سکوتی که به نظــر می رسد در راستای پنهان کردن یک راز بزرگ است. از طرفی مرتضی به دنبال این است که برای دخترش مراسم ترحیم نگیرد و حتی فکر می کند او باعث آبروریزی شده و باید خانه را زیرقیمت بفروشد و از این محل برود زیرا پچ پچ ها پیرامون مرگ و خودکشی دخترش آغاز شده است و تمام این ها جزئیاتی است که این دو دوست را به این نتیجه می رساند که مرگ سمیرا آنچه پدرش یا نامزدش می گویند نیست.
اما واقعا چرا سمیرا این کار را می کند؟ در روز عقد سمیرا از سوی مادر نامزدش با بازی رویا تیموریان مجبور به معاینه پزشکی برای تایید بکارتش می شود؛ اما او که به شدت دچار وحشت شده است و به نظر می رسد که نمی خواهد این کار انجام شود از مطب دکتر فرار می کند و همان روز خود را می کشد. امتناع سمیرا از معاینه و مرگ او این تلقی را ایجاد می کند که او قبل از ازدواج دارای یک رابطه بـــوده و نمی خواهد که منصور با بازی حامد بهداد به آن پی ببرد و تاکید بیشتر شخصیت ها بر پاکدامنی او در فیلم برای چیست.
اما رفتار مشکوک پدر، هراس هایی که ستاره دارد و رفتارها و سکوت هایش کم کم این ذهنیت را ایجاد می کند که ماجرا هر چه بوده در خانه برای سمیرا رخ داده است و اعضای خانواده نیز از آن مطلع هستند هر چند به طور واضح به این مسئله پرداخت نمی شود ولی این یکی از گمان هایی است که هر چه فیلم به انتها نزدیک تر می شود قوی تر می شود و در نهایت ذهن مخاطب از رابطه به سمت تجاوز کشیده می شود. مساله ای که شاید سمیرا از آن رنج می برده است و همان معاینه می توانسته تمام ماجرا را فاش کند.
فیلم بار دراماتیک و قصه پردازی خوبی دارد اما اینکه فیلم نتوانسته به درستی از عهده پاسخ به پرسش هایی که قدم به قدم طرح می کند برآید را هم شاید در آنچه حذف شده باید جستجو کرد. البته برخی نکات دیگر نیز در فیلم هست؛ مخاطب شاید از اینکه دو دوست سمیرا یکباره هر کدام به دلیلی ماجرا را رها می کنند و می روند و دیگر در فیلم حضور ندارند تعجب کند زیرا بهرحال باید سامانی برای این حضور باشد و با توجه به ساختار فیلم و نقش این دو آنچه می تواند این گره را بازتر کند بودن این دو است. یا برخی رفتارهای منصور و مرتضی پس از مرگ سمیرا را نمی توان به درستی تحلیل کرد. در مجموع فیلم توانسته با تعلیق های لحظه به لحظه خود مخاطب را پای خود بنشاند؛ اما همچنان برخی مسائل در هاله ای از ابهام می ماند.
شهرام شاه حسینی بعد از فیلم هایی چون « کلاغ پر»، «هفت رنگ» و « زن ها فرشته اند» نشان داد که در این فیلم کارگردان دیگری است و در واقع با آنچه در آن فیلم ها تجاری بوده و از او دیده ایم تفاوت آشکار دارد. در این میان نقش پرویز شهبازی به عنوان نویسنده فیلم نیز بسیار برجسته است کارگردان فیلم هایی چون « نفس عمیق»، « دربند»، « مالاریا» و… نویسنده و کارگردانی که دغدغه های جوانان در جامعه امروز همیشه برایش مهم بوده است. در این فیلم بازی خوب بازیگران یکی از برگ های برنده است به ویژه از سوی پگاه آهنگرانی، حامد بهداد و رویا تیموریان. شــاید خیلی ها این فیلم را در زمــــره فیلم هایی بدانند که قصدش سیاه نمایی و نشان دادن بنیان سستی از خانواده است اما اینطور نیست فیلم مسیر را به درستی رفته است آنچه نشان داده می شود تعمیمی از یک جامعه بزرگتر نیست بلکه اتفاقی است که در دل این جامعه و معضلاتش افتاده و نباید آن را پنهان کرد.
در جامعه ایران که سال هاست در حال گذار از سنت به مدرنیته است تناقض ها و چالش های بسیاری وجود دارد بخشی از جامعه می خواهد رو در رو با واقعیت قرار گیرد و در مقابل عده ای همچنان بر محافظه کاری خود اصرار دارند. این روزها در سینماهای ایران فیلمی بر روی پرده رفته است که به واسطه موضوع و جسارت بیانش و پرداخت به خط قرمزها سه سال در انتظار اکران ماند و در نهایت وقتی اکران شد که بخش های حساسی از آن ممیزی خورد. « خانه دختر» به نویسندگی پرویز شهبازی و کارگردانی شهرام شاه حسینی بالاخره توانست مجوز نمایش خود را بگیرد. این فیلم در سال ۹۲ تولید شده بود و در جشنواره سی و سوم فجر نیز به نمایش درآمد که برخی از سکانس های فیلم با انتقاداتی همراه بود و چند نکته در فیلم باعث شد که این اثر چند ماهی را در صف اکران بماند تا بالاخره مسئولان سینمایی اعلام کردند که تنها این فیلم با اعمال اصلاحات می تواند اکران شود. به هر روی بعد از اصلاحاتی که به نظر می رسید نکته اصلی فیلم را که تجاوز به محارم است را کمرنگ خواهد کرد این فیلم باز هم مجوز اکران نگرفت و جنتی وزیر وقت در واکنش به ادامه توقیف آن بعد از اصلاحاتش گفته بود: «این فیلم اشکالاتی داشت که منجر به توقیف آن شده و علی‌رغم اصلاحاتی که داده شده بود آن را برطرف نکردند.
من با توجه به اصلاحاتی که داده بودند در آخرین مرحله فیلم را دوباره دیدم اما اصلاحات انجام نشده بود به همین خاطر؛ ما به عقیده گذشته خود پا برجا هستیم و نمی‌توانیم به راحتی اجازه اکران این فیلم را بدهیم.»
با گذشت تمام این جنجال ها و حاشیه ها بالاخره «خانه دختر» به روی پرده رفت و هم اکنون در سینما فرهنگ اراک نیز نمایش داده می شود هر چند که بسیاری معتقدند همان اصلاحیه ها و حذف بخش ها و دیالوگ هایی از آن به دلیل نقش های کلیدی شان در پاسخگویی به سوالات طرح شده در فیلم باعث ایجاد ابهام در فیلم شده اند و مخاطب را در میان حدس و گمان های بسیاری قرار داده اند.
«خانه دختر» روایت داستان مرگ سمیراست. دختر دانشجویی که درست روز عقد خود خودکشی می کند؛ اما چرا؟ پاسخ به علت مرگ سمیرا و شکافتن آنچه در گذشته او رخ داده تم اصلی فیلم است درونمایه ای که ما را از یک سنت غلط در جامعه به مسئله ای می رساند که درست است عمومیت ندارد و تعمیم آن به جامعه اشتباه است ولی نمی توان انکار کرد که وجود ندارد.
سمیرا با بازی رعنا آزادی ور در روز عقد خـــود می میرد و حالا دو دوست او بهار با بازی باران کوثری و پریسا با بازی پگاه آهنگرانی تصمیم می گیرند که با توجه به تمام المان های مشکوک در مرگ دوست هم دانشگاهیشان به واقعیت هایی از زندگی او پی ببرند. آن ها زمانی دچار این شک می شوند که در شب مرگ او به خانه سمیرا می روند و می بینند پدر او (مرتضی) با بازی بابک کریمی بسیار خونسرد است. برادر کوچکش بی تابی نمی کند و مشغول بازی است و خواهر کوچکترش ستاره با بازی پردیس احمدیه نیز به نظر آرام می رسد البته در پس این آرامش یک اضطراب و وحشت نهفته است سکوتی که به نظــر می رسد در راستای پنهان کردن یک راز بزرگ است. از طرفی مرتضی به دنبال این است که برای دخترش مراسم ترحیم نگیرد و حتی فکر می کند او باعث آبروریزی شده و باید خانه را زیرقیمت بفروشد و از این محل برود زیرا پچ پچ ها پیرامون مرگ و خودکشی دخترش آغاز شده است و تمام این ها جزئیاتی است که این دو دوست را به این نتیجه می رساند که مرگ سمیرا آنچه پدرش یا نامزدش می گویند نیست.
اما واقعا چرا سمیرا این کار را می کند؟ در روز عقد سمیرا از سوی مادر نامزدش با بازی رویا تیموریان مجبور به معاینه پزشکی برای تایید بکارتش می شود؛ اما او که به شدت دچار وحشت شده است و به نظر می رسد که نمی خواهد این کار انجام شود از مطب دکتر فرار می کند و همان روز خود را می کشد. امتناع سمیرا از معاینه و مرگ او این تلقی را ایجاد می کند که او قبل از ازدواج دارای یک رابطه بـــوده و نمی خواهد که منصور با بازی حامد بهداد به آن پی ببرد و تاکید بیشتر شخصیت ها بر پاکدامنی او در فیلم برای چیست.
اما رفتار مشکوک پدر، هراس هایی که ستاره دارد و رفتارها و سکوت هایش کم کم این ذهنیت را ایجاد می کند که ماجرا هر چه بوده در خانه برای سمیرا رخ داده است و اعضای خانواده نیز از آن مطلع هستند هر چند به طور واضح به این مسئله پرداخت نمی شود ولی این یکی از گمان هایی است که هر چه فیلم به انتها نزدیک تر می شود قوی تر می شود و در نهایت ذهن مخاطب از رابطه به سمت تجاوز کشیده می شود. مساله ای که شاید سمیرا از آن رنج می برده است و همان معاینه می توانسته تمام ماجرا را فاش کند.
فیلم بار دراماتیک و قصه پردازی خوبی دارد اما اینکه فیلم نتوانسته به درستی از عهده پاسخ به پرسش هایی که قدم به قدم طرح می کند برآید را هم شاید در آنچه حذف شده باید جستجو کرد. البته برخی نکات دیگر نیز در فیلم هست؛ مخاطب شاید از اینکه دو دوست سمیرا یکباره هر کدام به دلیلی ماجرا را رها می کنند و می روند و دیگر در فیلم حضور ندارند تعجب کند زیرا بهرحال باید سامانی برای این حضور باشد و با توجه به ساختار فیلم و نقش این دو آنچه می تواند این گره را بازتر کند بودن این دو است. یا برخی رفتارهای منصور و مرتضی پس از مرگ سمیرا را نمی توان به درستی تحلیل کرد. در مجموع فیلم توانسته با تعلیق های لحظه به لحظه خود مخاطب را پای خود بنشاند؛ اما همچنان برخی مسائل در هاله ای از ابهام می ماند.
شهرام شاه حسینی بعد از فیلم هایی چون « کلاغ پر»، «هفت رنگ» و « زن ها فرشته اند» نشان داد که در این فیلم کارگردان دیگری است و در واقع با آنچه در آن فیلم ها تجاری بوده و از او دیده ایم تفاوت آشکار دارد. در این میان نقش پرویز شهبازی به عنوان نویسنده فیلم نیز بسیار برجسته است کارگردان فیلم هایی چون « نفس عمیق»، « دربند»، « مالاریا» و… نویسنده و کارگردانی که دغدغه های جوانان در جامعه امروز همیشه برایش مهم بوده است. در این فیلم بازی خوب بازیگران یکی از برگ های برنده است به ویژه از سوی پگاه آهنگرانی، حامد بهداد و رویا تیموریان. شــاید خیلی ها این فیلم را در زمــــره فیلم هایی بدانند که قصدش سیاه نمایی و نشان دادن بنیان سستی از خانواده است اما اینطور نیست فیلم مسیر را به درستی رفته است آنچه نشان داده می شود تعمیمی از یک جامعه بزرگتر نیست بلکه اتفاقی است که در دل این جامعه و معضلاتش افتاده و نباید آن را پنهان کرد.
