- روزنامه وقایع استان مرکزی - http://vaghayeostan.ir -

نگاهی به اختتامیه جشنواره فجر و صحبت های تند «حاتمی کیا» علیه منتقدانش/ ابراهیم در آتش

سه شنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۶ شماره ۷۹۰
***
وقایع استان
سهراب جان بزرگی
***
سی و ششمین دوره جشنواره فیلم فجر با تقسیم عادلانه سیمرغ های بلورین به کار خود پایان داد. در واقع سیمرغ سخاوتمند فجر دست رد به سینه کسی نزد. از فیلم سازان جوان مثل هومن سیدی گرفته تا قدیمی ترهای پر هیاهو مانند ابراهیم حاتمی کیا. «تنگه ابوقریب» به کارگردانی بهرام توکلی توانست با دریافت شش جایزه پیشتاز فیلم های فجر امسال شود. این فیلم که بهترین فیلم امسال شناخته شد در رشته‌های کارگردانی، صدابرداری، چهره‌پردازی و جلوه‌های ویژه میدانی سیمرغ بلورین گرفت. امیر جدیدی هم جایزه بهترین هنرپیشه نقش اول مرد را بخاطر بازی در فیلم «عرق سرد» و «تنگه ابوقریب» از آن خود کرد. فیلم هومن سیدی به نام «مغزهای کوچک زنگ‌زده» یکی از فیلمهایی بود که امسال بسیاری آن را تحسین کردند. این فیلم علاوه بر اینکه بهترین فیلم هنر و تجریه شناخته شد، جایزه فیلم منتخب تماشاگران، سیمرغ بهترین فیلمنامه و صداگذاری را هم دریافت کرد. فیلم جنگی «سرو زیر آب» سه سیمرغ، طراحی صحنه، بهتریم فیلمبرداری و جایزه بهترین فیلم از نظر نگاه ملی را گرفت. جایزه ای که آن را اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور به این فیلم اهدا کرد.
فیلم «به وقت شام» با مضمون گروه تروریستی داعش ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا سیمرغ بلورین بهترین موسیقی فیلم، بهترین کارگردانی و صداگذاری را گرفت. فیلمی که حاشیه های بسیاری را به همراه داشت و صحبت های حاتمی کیا در مراسم اختتامیه جشنواره جنجال های بسیاری را به پا کرد.
به وقت شام، نوزدهمین فیلم کارگردان شناخته شده ایران که برخی کارهای او مانند آژانس شیشه ای و از کرخه تا راین آثار ماندگاری در میان سینما دوستان و مردم است، داستان پدر و پسر خلبانی را روایت می کند که برای نجات جان عده ای از مردم سوریه به این کشور رفته اند اما خودشان گرفتار داعش می شوند. سرمایه گذار این فیلم که جزو فیلم های پرهزینه این سالهای سینمای ایران دسته بندی می شود، سازمان هنری رسانه ای اوج است. این سازمان مؤسسه‌ای غیردولتی است که از سال ۱۳۹۰ فعالیت هنری و رسانه‌ای خود را آغاز کرده و بنا به گفته مدیرعاملش، یک تشکل مردم نهاد است و هزینه و اعتبارات تولیدات آن با حمایت همه دستگاه‌های دولتی و غیردولتی تأمین می‌شود و مسئولیتی برای پشتیبانی شدن از هیچ نهادی ندارد. اهداف این سازمان، آنطور که از سوی بنیانگذاران آن عنوان شده ایجاد بستری برای شناسایی، آموزش و جهت‌دهی نیروهای مستعد انقلابی در عرصه‌های مختلف هنری و رسانه‌ای و نیز فراهم کردن زمینه تولید و توزیع محصولات هم‌سو با انقلاب اسلامی می‌باشد.
حـاتمی کیا اما چند سالیست که کارگردانی حاشیه ها را بهتر از فیلم هایش انجام می دهد. با کم شدن فرصت های کاری عده ای از فیلم سازان مانند کاهانی و به فراموشی سپرده شدن عده ای دیگر مانند ناصر تقوایی، شرایط برای دیده شدن حاتمی کیا بیشتر شده است. هرچند حاتمی کیا نیز دوره ای در رده کارگردانان برجسته ایرانی قرار داشت. اما حاتمی کیای امروز همیشه از همه طلبکار است. شاید به همین خاطر است که زنده یاد علی معلم از او به عنوان بچه لوس سینمای ایران یاد کرده. هیچ انتقادی به خودش را وارد نمی داند و آنقدر از خودش مطمئن است که آمدنش در فجر را مصادف با برنده شدنش می داند. اما این روزها به نظر می رسد که با سیر نزولی کارهایش، شلوغ کاری پشت میکروفون را به عنوان راهکاری برای ماندن و دیده شدن در پیش گرفته است. چند روز پیش فیلمی از او در مقابل پرده سینما در شبکه های مجازی پخش شد که به ضبط فیلمش توسط دوربینی در سالن سینما اعتراض می کرد و می گفت این کار سرمایه های بسیاری را به باد می دهد. به نظر می رسد حاتمی کیا مطمئن است که این سرمایه های عظیم که او از آنها صحبت می کند، با فروش فیلمش باز می گردند. هرچند که باز نگشتن آنها هم اهمیت چندانی ندارد. تهیه کنندگی موسسه اوج و موضوع این فیلم باعث شد تا منتقدان، حاتمی کیا را به ساخت فیلم های سفارشی متهم کنند. موضوعی که خود او نیز در اختتامیه آن را مطرح کرد و به آن افتخار کرد. واکنش هیستریک این کارگردان با سابقه سینما بر روی صحنه ای که خود او حضورش در آن را امری عادی برای خود میداند، به دامنه انتقادات علیه او افزود. در مراسم اختتامیه، حاتمی کیا با انتقاد از صداوسیما و برنامه هفت و رضا رشیدپور گفت: من فیلمساز وابسته هستم و فیلسماز این نظام هستم. من از دوستان در سازمان سینمایی اوج تشکر می‌کنم. کسانی که سربازان گمنام امام زمان (عج) هستند.
وی ادامه داد: من افتخار می‌کنم که درباره مدافعان حرم فیلم ساختم و برای ساخت این فیلم از حاج قاسم سلیمانی جایزه گرفتم و از بچه‌های سپاه که زحمت کشیدند و من را رشد دادند، استفاده کردم و از کارهایی که کردم، شرمنده نیستم. حاتمی‌کیا افزود: این واژه‌هایی که در تلویزیون جمهوری اسلامی به نام ارگانی مطرح می‌شود جای تأسف است و من به این سازمان اعتراض می‌کنم که فیلم‌های من را ۴۰ بار پشت سرهم پخش می‌کند ولی به محض آنکه باید افرادی را دعوت کند که از نگاه ما دفاع کند، تبدیل به اپوزیسیون می‌شوند. من از صداوسیما و مدیران شبکه‌های سوم و دوم شکایتم را نزد خدا می‌برم. بعد از حملات کلامی حاتمی‌کیا، رشیدپور گفت :«که از او برای شرکت در برنامه سینمایی هفت دعوت کرده بوده، اما او این دعوت را نپذیرفته است.» اما قضاوت درباره هنر را باید به زمان سپرد، حتی اگر یک سیمرغ دیگر بهترین کارگردانی به جشنواره ای اضافه شود و به حاتمی کیا و فیلم عریض و طویلش اهدا گردد. کارگردان آژانس شیشه ای که حالا به «بادیگارد» و «چ» رسیده و در آتش انتقادات ها افتاده است.
جایزه دیگر جشنواره به فیلم «عرق سرد» در سه رشته تدوین، نقش مکمل زن و نقش اول مرد رسید. بر همین اساس سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن به سارا بهرامی برای بازی در فیلم «دارکوب» به کارگردانی بهروز شعیبی و تهیه‌کنندگی محمود رضوی و سیمرغ بهترین بازیگر مرد به امیر جدیدی برای بازی در فیلم «عرق سرد» به کارگردانی سهیل بیرقی رسید. جمشید هاشم‌پور بازیگر باسابقه هم بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد برای ایفای نقش در فیلم دارکوب.
کارن همایون‌فر سیمرغ بهترین موسیقی فیلم را برای به وقت شام به ارمغان آورد و «خجالت نکش» ساخته رضا مقصودی بهترین فیلم اول جشنواره امسال شناخته شد. فیلم کوتاه «حیوان» ساخته بهمن و بهرام ارک جایزه بهترین فیلم کوتاه جشنواره سی و ششم را گرفت و امین حیایی برای بازی در فیلم «شعله‌ور» به کارگردانی حمید نعمت‌الله دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد را گرفت. حیایی بر خلاف سایر برنده‌ها ترجیح داد میکروفون را نگیرد و روی صحنه صحبت نکند. جایزه ویژه هیات داوران به فیلم «بمب؛ یک عاشقانه» پیمان معادی که درباره موشک‌بارانهای زمان جنگ است رسید.
سیمرغ بهترین فیلمنامه به کامبوزیا پرتوی برای فیلم «کامیون» اهدا شد. آقای پرتوی گفت: قبل جشنواره گفته بودم شب اختتامیه داوران شام خانه ما ولی حالا می گویم حق سعید آقاخانی دیده نشد. او از سعید آقاخانی خواست روی صحنه بیاید و سیمرغش را به او هدیه داد. سیمرغ بهترین فیلمبرداری جشنواره امسال را علیرضا زرین‌دست برای فیلم «سرو زیر آب» گرفت و زمانی که برای دریافت جایزه‌اش روی صحنه می‌رفت محمود کلاری نامزد دیگر فیلمبرداری و فیلمبردار قدیمی دیگر سینمای ایران را در آغوش کشید.