روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
چهارشنبه ۲۵ مرداد ۹۶
***
وقایع استان
فرشته غلامی
***
هفت، هشت نفری جلوتر ایستاده بودند و صف به نسبت شلوغ بود و شاطر با سرعت هرچه تمام تر خمیرهایی که آماده کرده بود را درون تنور قرار می داد، در گرمای تابستان همین چند نفری هم که جلوتر ایستاده بودند کلافه کننده بود و هر کسی دو سه تایی نان می خرید و پولش را می داد و می رفت که بالاخره شاطر با صدای بلند گفت: «تمام شد». همین یک جمله که در دو کلمه خلاصه می شد کافی بود تا گرما و خستگی را بیشتر احساس کند و ناامید و خسته از ایستادن نیم ساعته در صف، چند متری راه رفت تا به نانوایی کوچه بالایی رسید و آنجا هم پخت نداشت و به ناچار به سوپر مارکت محل رسید و یک بسته نان خرید تا سفره شان خالی از نان نباشد.
سفره ایرانی بدون نان خالی است و ازگذشته های دور در کشور ما نان را مقدس می دانستند و برای روزی ناشی از آن احترام زیادی قائل بوده اند. علیرغم تغییرات اساسی و ایجاد تنوع در مواد غذایی که این روزها مورد استفاده قرار می گیرد اما نان همچنان به عنوان اصلی ترین منبع تغذیه مردم نقش ویژه ای در الگوی تغذیه ای ایفا می کند و کماکان ماده اصلی در سبد غذایی خانوارهای ایرانی است و بخش عمده‌ای از نیازهای انرژی و پروتئین بدن افراد را تأمین می کند، بطوری که روزانه حدود ۵۰ – ۴۰ درصد انرژی دریافتی و ۴۵ درصد پروتئین مصرفی در جامعه ما از طریق نان تأمین می شود.
نان که تاریخچه ای به قدمت پیدایش انسان و عصر حجر دارد براساس آمار حدود ۳۲۰ گرم از مصرف روزانه ایرانیان را تشکیل می دهد که معادل ۱۱۷ کیلوگرم در سال است در حالیکه میانگین مصرف نان در اتحادیه اروپا ۵۰ کیلوگرم در سال است.
موضوع نان و این اصلی ترین ماده غذایی در سبد خانوارها همیشه موضوع بحث و مناقشه فراوان بوده است از قیمت آن گرفته تا کیفیت آن همواره یکی از اصلی ترین دغذغه های مردم به حساب می آید. پس از آنکه چند سالی است نانوایی ها به صورت آزادپز درآمده اند و قیمت آنها چندین برابر شده است، اگرچه دیگر خبری از صف های طویل نیست و تعداد نانوایی ها هم زیادتر شده و نانواهای جوان شروع به فعالیت کرده اند اما کیفیت نان پایین آمده و در طی این سه سال نرخ ثابت دولتی را حفظ کرده اند اگرچه برخی از نانوایی ها تخلفاتی را انجام داده و خلاف نرخ ها قیمت را بالا برده اند.
بالاخره پس از مدت ها که از نارضایتی مردم نسبت به نان و کیفیت آنها گذشته، اوایل مردادماه بود که رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و نیمه حجیم صنعتی از افزایش ۳۰ درصدی نان خبر داد، این در حالی است که چند روز پس از اعلام این خبر مدیرکل هماهنگی دفتر امور اقتصادی استانداری مرکزی اعلام کرد که در استان افزایش قیمت نان نداریم.
رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و نیمه حجیم صنعتی، محمدجواد کرمی با اشاره به اینکه به طور متوسط هر کیلو گندم از کشاورزان ۱۳۵۰ تومان خریداری می شود، افزود: دولت آرد را با قیمت ۶۶۵ تومان در اختیار نانوایان یارانه پز و ۹۰۰ تومان آزاد پز قرار می دهد که یکسان سازی نرخ آرد و گندم افزایش کیفیت و رقابت را به همراه دارد.
کرمی ادامه داد: با توجه به آنکه افزایش قیمت نان نگرانی هایی برای دولت در بردارد از این رو پرداخت یارانه مستقیم به افراد ضمن کاهش نگرانی ها از بی کیفیتی نان جلوگیری می نماید.
وی با اشاره به ضرورت یکسان سازی نرخ آرد و گندم تصریح کرد: با وجود نرخ های متفاوت خرید تضمینی گندم، عرضه به نانوایی ها و نرخ های جهانی خبری از رقابت میان نانوایان نیست که این امر گلایه مندی افراد از کیفیت نان را در بر خواهد داشت.
همین چند روز پیش هم بود که محمود نعمتی مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین الملل استانداری مرکزی گفت: در رابطه با بحث نان کارخانجات دقت‌های لازم را در خصوص تولید آرد مناسب برای نانواها داشته باشند و به موقع آردهای خریداری شده توسط نانوایی‌ها را تحویل آنها دهند تا مشکلی پیش نیاید.
به گزارش وقایع استان به نقل از تسنیم محمود نعمتی بیان کرد: بخشنامه‌ای هم دررابطه با چگونگی مجوز نانوایی در استان توسط وزیر صنعت و معدن صادر شده بود که قرار شد روی آن بررسی‌ها و تحلیل‌های بیشتری انجام شود.
وی ادامه داد: نظارت‌های لازم انجام می‌شود و قرار شد کارخانجاتی که مباحث قانونی خود را رعایت نکردند به سازمان تعزیرات و صنعت و معدن معرفی شوند و نانوایی‌هایی هم که موازین قانونی را رعایت نکنند با آنها برخورد شود تا کیفیت آرد و نان خوبی را در استان داشته باشیم.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‌الملل استانداری مرکزی با اشاره به سند آرد و نان استان گفت: سند آرد و نان استان به شکل ماه به ماه دیده می‌شود و براساس آن این جلسات برگزار می‌شود و سعی داریم که سند را اجرایی کنیم.
وی تصریح کرد: طی دو سال اخیر هیچ افزایشی در قیمت نان در استان نداشتیم و هم‌اکنون نیز برنامه‌ای برای افزایش قیمت نان وجود ندارد.
مدیرکل دفتر امور اقتصادی و بین‌الملل استانداری مرکزی گفت : در بحث نان مسئله اصلی تلاش در راستای کیفیت پخت نان است.
این سخنان نعمتی درحالی مطرح شد که براساس گزارشات سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد بیشترین دور ریز نان مربوط به ایران است. این روزها نان را به تعداد زیاد می خرند و از ترس تمام شدن نان آن را یخ زده در فریزر نگهداری می کنند و همین امر سبب شده ایران جزو کشورهایی باشد که بالاترین میزان خرید گندم را در جهان دارد.
زمانی می گفتند نان ارزان باعث شده تا با وجود اعتقاد مردم مبنی بر مقدس بودن آن، ضایعاتش زیاد باشد. کارشناسان و مسئولان معتقد بودند آرد و نان ارزان باعث شده تا نانوایان تلاشی برای بهبود کیفیت پخت خود نکنند و همین باعث پخت نان های بی کیفیتی شده که زود بیات و غیرقابل استفاده می شود. نان هایی که اکنون به دست ما می رسد حتی با وجود گرانی هم همچنان دورریز زیادی دارند و اکنون هم همچنان شاهد نان هایی هستیم که وسطش سوخته و دورش خمیر است و تنها چیزی را که در سال های اخیر شاهدش هستیم نان هایی هست که چانه اشان کوچک تر شده و آردهایش سبوس کمتری را مورد استفاده قرار می دهند و حال آنکه فقط میل به ذخیره نان و ترس از سفره بدون نان نیست که باعث شده ضایعاتش اضافه شود، کیفیت طبخ نان به واسطه سرعت بیشتر در پخت و استفاده از آردهای بی کیفیت موجب شده تا برخی انواع نان بعد چند ساعت قابل خوردن نباشد و راهی جز دور ریختنش باقی نماند. هر چند راهکارهایی در این زمینه مطرح شده است، مثلا اینکه بایدکیفیت گلوتن چه در گندم‌های وارداتی و چه در گندم‌های تولید داخل بالا برود چون وقتی کیفیت گلوتن بالا باشد، نانوا مجبور نیست برای عمل آوردن خمیر، نمک زیادی به نان بزند. همچنین پیشنهاد تجمیع نانوایی‌ها در مناطق مختلف مطرح شد تا از این طریق امکانات نانوایی‌ها بیشتر شود و رقابت بین آنها افزایش پیدا کند.
آرد نامناسب، جوش شیرین و نمک و پخت‌های غیرحرفه‌ای از جمله مهم‌ترین عوامل پایین بودن کیفیت نان‌های تولیدی است. در حالی که به راستی نان ماده‌ای جدایی ناپذیر از سفره غذای ایرانی است. با وجود اهمیت نان در سفره های ایرانی اما همچنان سوالی که می ماند این است که چرا با وجود دغدغه مردم و انتقادشان از سوی نانواها و مسئولین همچنان برای افزایش کیفیت نان هیچ راهکار اساسی اندیشیده نشده است و تنها اینکه مسئولین هر از چند گاهی وعده هایی می دهند که قرار است کیفیت نان را بالا ببرند کارساز نیست و جایگاه مهمی که نان در سفره غذای ایرانی دارد، ایجاب می‌کند که این قوت غالب با حداکثر کیفیت در دسترس مردم قرار گیرد و با توجه به افزایش قیمت نسبت به سال های گذشته حالا که قرار است مردم نان را به نرخ روز بخرند بی کیفیتی نان هیچ توجیهی ندارد.
