عدم حمایت مسئولین و قول های بی ثمر، شرکت تعاونی زرین دشت فراهان را از پای درآورد/کارآفرینِ تنها در آستانه نابودی

شنبه ۳ تیر ۹۶ شماره ۶۱۷
***مسئولان استان در بازدیدهای مختلف از شرکت قول همکاری دادند

***چرا خیرین به کار آفرینان و صاحبان بنگاه های کوچک و زودبازده کمک نمی کنند؟
***
وقایع استان
سمیه انصاری فر
***
کارآفرینی نقش مهمی در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها دارد. اهمیت این بخش به دلیل نقش کلیدی آن در اقتصاد رقابتی و مبتنی بر بازار امروز است، از طرفی ماهیت کارآفرینی با اشتغال زایی در ارتباط تنگاتنگ است و در وضعیت کنونی و بحران بیکاری کشور ما نقش موثری را ایفا می کند. اغلب کارآفرینان، صاحبان بنگاه های کوچک و متوسط هستند در واقع ایجاد بنگاه کوچک و زودبازده یکی از بسترهای مهم برای کارآفرینی است. بنابراین بنگاه‏های کوچک و متوسط اثر مثبت و معنی‏دار بر اشتغال دارند. اما با وجود تمام جنبه های مثبت کارآفرینی همچنان موانعی انگیزشی، قانونی و محیطی در این بخش تاثیر دارد. ترس از دست دادن سرمایه، قوانین اداری، قوانین مالیاتی، فقدان وجود حمایت های کافی از این شرکت ها و موسسات، فقدان زیرساخت های مناسب و … از جمله مواردی است که یک کارآفرین را در تاسیس یک بنگاه مردد می کند؛ اما وقتی یک سرمایه گذار خطرپذیری تمام این موارد را به جان می خرد و مولد یک محصول یا چندین محصول می شود و اشتغالزایی دارد قطعا به حمایت نیز نیاز دارد.
استان مرکزی یکی از استان هایی است که در آن تعداد صنایع، شرکت ها و بنگاه های زودبازده بسیار است. در دوران تحریم و رکود اقتصادی بخش قابل توجه ای از این حوزه دچار بحران شد و بسیاری از آن ها به دلیل این وضعیت نتوانستند دوباره به روی پا بایستند. در حالیکه بسیاری از این شرکت ها دارای توانایی و استعداد فراوان در توسعه تولید داخلی و اشتغالزایی هستند.
در این میان برخی از این بنگاه های آسیب دیده تمام تلاش خود را می کنند تا دوباره رونق بگیرند؛ ولی گویا عدم حمایت ها باعث شده که خیلی از آن ها اعلام ورشکستگی کنند و یا به صورت نیمه تعطیل در آیند. هر چند در استان جلسات مختلف از سوی مسئولین ارشد هم در زمینه درونزایی اقتصاد که تاکید رهبری در اقتصاد مقاومتی است و هم در برون گرایی که بدست آوردن بازارهای جهانی است در حمایت از صنعتگران و صاحبان مشاغل برگزار شده و می شود؛ ولی به نظر می رسد برخی از شرکت ها و موسسات که برخیشان حتی با حمایت کمی می توانند جان بگیرند، در این جلسات دیده نمی شوند. یکی از این شرکت ها شرکت تعاونی روستایی «زرین دشت فراهان» است. یک مجتمع چند منظوره که روبه روی روستای غیاث آباد واقع در جاده ساروق قرار دارد و هفت سال از راه اندازی آن می گذرد. در ادامه به گفتگو با محمد رحمتی مدیر کارآفرین این مجتمع که تمام سرمایه زندگی اش را به پای زنده نگه داشتن آن گذاشته، نشسته ایم تا ببینیم چه مشکلاتی در مسیر حرکت این شرکت به وجود آمد و این مدیر کارآفرین چرا از عدم حمایت ها و کمک مسئولین دلگیر است. آن هم مجتمعی که ظرفیت اشتغالزایی و چندین فعالیت متنوع را دارد.
محمد رحمتی مدیرعامل و موسس این مجتمع درباره آن می گوید: این مجتمع مشتمل بر فضای گلخانه ای، سالن های پرورش قارچ، زنبور عسل، نهاده های کشاورزی گیاهان دارویی، پرورش ماهی است و شرایط ایجاد صنایع تبدیلی و حتی صنایع بسته بندی و خدماتی چون تولید پوشاک نیز هست.
وی ادامه داد: این مجتمع ظرفیت اشتغال زایی ۴۰ تا ۶۰ نفر را دارد و تنها مساحت فضای گلخانه ای آن شش هزار متر مربع است.
رحمتی بیان کرد: از همان ابتدا اقدامات اولیه برای انجام بهینه کار صورت گرفت و حتی زیرساخت هایی چون آب و برق را نیز با هزینه خودم به این بخش آوردم.
وی ادامه داد: در ابتدای مسیر با برخی مشکلات که در زمینه کشت محصول است رو به رو شدیم که بعد از مرتفع کردن آن ها در انتظار اتفاق های خوب بودیم که با بحرانی اساسی و آسیب رسان رو به رو شدیم.
رحمتی ادامه داد: درست زمانی که منتظر بهره برداری از کشت مطلوب بودیم با خشکسالی که در منطقه فراهان نیز بسیار خاص تر است و موجب اسیدی شدن آب می شود مواجه شدیم. در این شرایط برای مرتفع کردن مشکل دوباره چاه زدیم و حتی آب نیز اجاره کردیم.
وی گفت: همین امر موجب شد تا در آن سال کشتی از محصول ۴۷ تنی فقط چهار تا پنج تن برداشت شود. شاید اگر در همان زمان کار را رها کرده بودم شرایط اینگونه نمی شد.
رحمتی ادامه داد: با توجه به شرایط خشکسالی هزینه بسیاری برای تهیه آب مناسب کشاورزی گلخانه ای انجام دادم بعد از انجام این پروسه ها و ایجاد وضعیت مناسب اولین محصولمان را با شرایط مطلوب برداشت کردیم.
وی می گوید: اگر همین محصول در همان سال با قیمت مناسب فروخته می شد قطعا فعالیت ما به سوددهی می رسید و شرایط هم اکنون اینگونه نبود؛ ولی متاسفانه این اتفاق در دوران دولت دهم زمانی که بازار ثبات نداشت افتاد و آن هم باز به ضرر ما تمام شد زیرا نوسانات قیمت بازار در نهایت ما را مجبور کرد تا محصول خود را با قیمت غیرواقعی و خیلی پایین بفروشیم و همین تیر آخر به شرکت ما بود تا در همان سال های اولیه با بدهی هنگفتی نزدیک به یک میلیارد تومان رو به رو شود.
مدیرعامل شرکت زرین دشت فراهان افزود: در همان دوران برای مرتفع کردن خسارت ها و پرداخت حقوق کارگران مجبور به دریافت چندین وام خرد با سود بالا شدم؛ ولی این وام ها فقط بخش کوچکی از مشکلات مرا رفع کرد.
رحمتی ادامه داد: با وجود این مشکلات باز هم به امید حمایت مسئولین و بهبود شرایط کار را ادامه دادم؛ ولی شرایط تغییر نکرد و هم اکنون نزدیک به دو سال است که مجموعه برای فروش گذاشته شده است. در این چند سال تمام تلاشم را برای احیای این مجتمع کردم حتی پدر و مادرم که از خانواده ایثارگران هم هستند تمام سرمایه سال ها زندگی خود را برای بهبود شرایط کاری من صرف کردند.
وی گفت: در شرایط نامطلوب کنونی خود و خانواده ام و عدم حمایت ها متاسفانه مجبورم مجتمعی که نزدیک به دومیلیارد برایش هزینه کرده ام را با نصف مبلغ واقعی به فروش بگذارم.
سوالی که با شنیدن مشکلات این شرکت به ذهن خطور می کند این است که پس با توجه به تمام جلسات اقتصاد مقاومتی و تاکید بر حمایت از بنگاه های کوچک و زودبازده چرا این شرکت با ظرفیت اشتغالزایی حداقل ۴۰ نفر نتوانسته در این چند سال مبلغ حدود یک میلیارد که در برابر هزینه اشتغالزایی که در کشور برای این تعداد می شود بسیار ناچیز است، مورد حمایت قرار بگیرد تا دوباره به چرخه تولید و بازدهی برسد؟
رحمتی در پاسخ به این سوال که آیا درخواست کمک از ارگان های زیربط داشته است، گفت: در این چند سال علاوه بر سختی از دست دادن سرمایه و حتی بیماری های ناشی از مشکلات کاری ام بیشترین سختی و فشار روحی وارد بر من ناشی از عدم حمایت مسئولین بود.
وی ادامه داد: آن ها بارها قول همکاری دادند ولی هرگز عملی اش نکردند. اگر بنگاه های کوچک و اشتغال زایی در مناطق روستایی دارای اهمیت و نگاه ویژه است، پس چرا یک مجتمع با این قابلیت که اشتغال ۴۰ تا ۶۰ نفر را آن هم در منطقه ای که روستاها و جوانان بیکار بسیاری دارد، مورد توجه نیست.
وی با اشاره به اینکه در مجتمع مذکور شرایط برای پرورش گیاهان دارویی، قارچ، ملکه زنبور عسل، پرورش کرم و ماهی و همچنین مجوز صنایع تبدیلی دارد، گفت: این یعنی یک پتانسیل خوب برای حداقل ۹ ماه کار مداوم برای نیروی کار این منطقه که به راحتی نادیده گرفته می شود.
رحمتی ادامه داد: از همان شروعِ بحران مالی این شرکت بازدیدهایی از سوی مسئولان مختلف استانی و محلی چون مهندس مقیمی استاندار وقت، برخی ائمه جمعه استان، تعدادی از نمایندگان مجلس و فرماندار فراهان از مجتمع انجام شد که همه آن ها قول مساعدت داده ولی بعد از دور شدن از مجتمع، ما را با مشکلمان تنها گذاشتند.
مدیرعامل شرکت زرین دشت فراهان ادامه داد: من بارها پیش نمایندگان مجلس و مسئولین مختلف چون معاونین استاندار رفتم و آن ها نیز هربار با تاکید بر ظرفیت اشتغالزایی این مجتمع قول همکاری دادند؛ ولی آنچه نتیجه این رفت و آمدها بود تنهایی بیشتر من بود.
رحمتی گفت: همانطور که گفتم هم اکنون از حمایت مسئولین و متولیان دلسرد شده ام و به فکر فروش این مجتمع هستم.
وی ادامه داد: با توجه به مجوزها و فعالیت های قابل اجرا در این شرکت و همچنین ظرفیت تامین شغل در منطقه من با چندین موسسه خیریه و خیر نیز وارد گفتگو شدم که این مجتمع را به اندازه مبلغ بدهی من که نیمی از قیمت آن می شود خریداری و من هم قول می دهم برای مدتی برای مشاوره در کنار آن ها باشم. قطعا این مجتمع با پرداخت بدهی هایش می تواند روی پاهایش بایستد و چرخش بچرخد.
در خصوص شرایط کنونی شرکت تعاونی زرین دشت فراهان و با توجه به عدم حمایت مسئولین با تمام تاکید بر برنامه های اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید داخلی آنچه به نظر می آید این است که برخی از شرکت ها در میان تمام مصوبه ها و اعطای تسهیلات به فراموشی مطلق سپرده شده اند. قطعا کمک به یک کارآفرین که تمام زندگی مالی و حتی سلامت جسمی خود را برای سرپا نگه داشتن یک مجموعه گذاشته است، نه تنها یک فعالیت مثبت اقتصادی در راستای اشتغالزایی است حتی خیر عقبی را نیز به همراه دارد. این مجتمع از آنجایی که در نزدیک چندین روستا چون غیاث آباد، دولت آباد، فارسیجان، آهنگران و شهر ساروق قرار دارد می تواند با فراهم آوردن شرایط کار ۴۰ تا ۶۰ نفری و حتی بیشتر در صورت گسترش فعالیت ها مانع مهاجرت روستاییان به شهر اراک و به تبع آن ایجاد شرایطی چون شغل های کاذب و حاشیه نشینی و آسیب های پیرامون آن شوند. البته این سوال که چرا در گفتار و رفتار مسئولین چنین تناقض هایی دیده می شود جای سوال دارد؟
در این میان نباید از نقش خیرین بعنوان بازوهای محرک اقتصادی نیز چشم پوشید. بسیاری از متمولین که دستی در کارهای خیر دارند به دنبال سرمایه گذاری و صرف هزینه برای امور خیری هستند که دامنه آن گسترده و شامل تعداد بیشتری از افراد شود. قطعا کمک به چنین مجتمعی از سوی خیرین می تواند یک خیر متواتر و مستمر باشد. این ذهنیت که بیشتر خیرین فکر می کنند باید پولی را به طور نقد کمک کنند همچنان وجود دارد و کمتر دیده می شود که در حوزه صنعت خیری اقدام به یاری مجتمعی از این دست بیاید که هم در اشتغالزایی تاثیر دارد و مانند یاد دادن ماهیگیری است نه دادن ماهی و هم کمکی است به فردی که روزی با امید به ایجاد یک کار مثبت در وضعیت اقتصادی و بحران زده کنونی تمام سرمایه خود را از دست داده است. کارآفرینی و ایجاد اشتغال آن هم در کشوری که شرایط اقتصادی مطلوبی ندارد یک ریسک بزرگ است بنابراین حمایت از کارآفرین در توسعه و رونق اقتصادی و بازار تولید داخلی موثر است.