عاشقان فوتبال؛ پاسخی روشن به تمام کسانی که فوتبال را یک بازی مسخره و عشق به آن را بی معنی می دانند/چرا که نه؟

شنبه ۲۳ دی ۱۳۹۶  شماره ۷۶۵

***

وقایع استان

مهرداد یاری

***

در این گزارش روی سخن مان با کسانی است که دلیل علاقه ای که بیشتر آدم های دور و برشان به فوتبال دارند، را نمی دانند. کسانی که برخلاف بقیه شبکه سه و شبکه ورزش جز شبکه های مورد علاقه شان نیست و هیچ گاه از اینکه بخواهند وقت شان را صرف فوتبال کنند لذت نمی برند. فوتبال ورزشی است که طرفدارانش نیمی از مردم کره زمین را در بر می گیرد و میلیون ها نفر به صورت آماتور و حرفه ای به آن می پردازند یا به عبارتی دیگر آن را بازی می کنند که جمعیت شان از بسیاری کشورهای جهان، بیشتر است. امـروزه دیگر کسی فوتبـال را تنها یک ورزش نمی داند و بارها ثابت شده که فراتر از یک ورزش است چرا که توانسته است تاثیرات زیادی بر شرایط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و… جوامع مختلف داشته باشد. در این گزارش می خواهیم این سوال که چرا فوتبال تا این حد طرفدار دارد را به ۱۲ دلیل پاسخ دهیم؟
۱٫ پیش بینی ناپذیری: جذاب ترین قسمت فوتبال پیش بینی ناپذیری آن است. هیچ ورزش دیگری در جهان نیست که تا این حد پیش بینی آن دشوار باشد. در کنار تمام برنامه ریزی ها و نظمی که مانند دیگر ورزش ها در فوتبال نیز هست اما گاهی بهترین تیم های دنیا می توانند در برابر ضعیف ترین تیم ها شکست بخورند. مدافعان می توانند هت تریک کنند، مهاجمان می توانند گل به خودی بــزنند، و دروازه بانان می توانند از دروازه ی خود توپ را وارد دروازه حریف کنند و… . به طور مثال در مخیله چه کسی می گنجید لسترسیتی که در ۹۰ سال اخیر بهترین نتیجه اش تنها صعود از دسته های پایین تر به لیگ برتر انگلیس بوده است پس از ۱۰ سال به لیگ برتر صعود کند و بعد بزند و بالاتر از لیورپول،چلسی،منچسترها و … قهرمان انگلستان شود.حتی قهرمانی یونان در جام ملت های اروپا آن هم با کنار زدن تمام بزرگان.در ایران نیز به طور مثال تیم استقلال خوزستان تنها ۵ سال پس از تشکیل توانست به لیگ‌ برتر صعود کند و قهرمان شود. فوتبال ورزشی است که به فاصله چند ثانیه می تواند اشکِ غم را به اشک شوق تبدیل کند. دلیلی که مردم فوتبال را تماشا می کنند این است که نمی دانند در پایان چه اتفاقی می افتد و حتی خبره ترین مربیان و متخصصان نیز از پیش بینی دقیق یک دیدار عاجزند.
۲٫ رقابت ها: رقابت های دنیای فوتبال اغلب تاریخی و همیشه لذت بخش هستند. می خواهد یک فصل یک ساله باشد، یک جام رقابتی یا یک تورنمت بین المللی، هواداران فوتبال عاشق این هستند که تیم یا بازیکن محبوبشان صاحب افتخار شود. این که تیم ها رو در روی هم و بازیکنان در جدال با هم باشند لذتبخش است. اکثر کشورها دارای لیگ های مختلف هستند جام حذفی و بین قاره ای دارند. بازی بین دو کشور،دو استان،دو شهر و… همواره جنگ بین ارتش ذهنی طرفداران است آن هم در رقابتی انسانی. فیفا ادعا می کند که بیش از یک میلیارد نفر فینال جهام جهانی سال ۲۰۱۴ میان آلمان و آرژانتین را تماشا کردند.
۳٫ داستان ها و ماجراها: فوتبال یکی از دراماتیک ترین شوهای تلویزیونی جهان است. یکی از منحصر به فرد ترین موضوعات درباره فوتبال قابلیت این ورزش به ایجاد داستان هایی است که معمولاً تخیلی به نظر می رسند. ماجراهایی مربوط به بازی ایران و آمریکا در آن فضای سیاسی ویژه، قهرمانی منچستر سیتی با آن گل ثانیه های پایانی آگوئرو، ماجرای پیوستن فیگو به رئال مادرید تیم رقیب بارسلونا و بسیار داستان های دیگر. گلزنی برابر تیم های سابق، گل به خودی ها، بدقولی هـا، جدایی ها و … فوتبال مملو از این داستان ها است.
۴٫ دربی ها: دیدارهای دربی با هر دیدار دیگری فرق دارند چرا که انگیره ها پیش از دیدار مشخص است و اغلب این انگیزه ها فوتبالی نیست. وقتی دو رقیب محلی بـــه دیدار هم می روند دیگر فــرقی نمی کند کدام تیم در وضعیت بهتری است.اغلب دربی ها از تفاوت ها یا کینه های مردم دو ناحیه یک شهر یا شهر های مختلف که نسبت به همدیگر دارند حائز حساسیت می شوند.به طور مثال دربی لیورپول و منچستر یونایتد بر اساس کینه ای است که از گذشته های دور بر سر مسائل اقتصادی میان مردم این شهرها وجود داشته، اینترمیلان برابر آث میلان از گذشته بازی میان اغنیای شهر در برابر فقرای شهر بوده است،پر طرفدار ترین دربی جهان میان رئال مادرید و بارسلونا است که ریشه در اختلافات سیاسی این دو شهر از زمان قرون وسطا تا به امروز دارد. هر گلی که در این بازی ها به ثمر می رسد فراتر از یک گل بلکه مشت محکمی است که بر پیکره دشمن وارد می شود و هر پیروزی تا مدت ها سر هواداران را بالا نگه می دارد.
۵٫ فوتبال برای همه: فوتبال مردان و زنان، فوتبال در زمین چمنی، سالنی، ساحلی، خاکی، آبی، گلی و…، فوتبال برای معلولین، کم بیناها، نابیناها، ناشنواها، پیوند اعضایی ها و…، فوتبال سه نفره، پنج نفره،هفت نفره و یازده نفره، امروزه حتی برای حیوانات نیز بازی فوتبال برگزار می شود مانند فوتبال فیل ها،شیرهای دریای و… . همین قابلیت فوتبال که یکی از شعارهای فدراسیون جهانی فوتبال نیز هست باعث شده که هیچ محدودیتی برای انجام این بازی وجود نداشته باشد.حتی بر اساس همین قانون به زنان کشورهای اسلامی اجازه داده شد تا با پوشش اسلامی در میادین فوتبال حاضر شوند.
۶٫ بازی راحت و فهم ساده ی فوتبال: یکی از دلایل اصلی محبوبیت فوتبال شیوه ی ساده ی یادگیری آن و فهم راحت آن است. اکثر ورزش های محبوب مستلزم تجهیزات هستند، اما برای فوتبال بازی کردن فقط به یک توپ نیاز است. شاید به همین خاطر است که فوتبال تا این حد به ورزش محبوب مردم تبدیل شده است. قواعد آن به طرز عجیبی ساده است، دو تیم یازده نفره باید توپ را وارد دروازه هم بکنند. کافی است فوتبال را مقایسه بکنید با بسکتبال، راگبی یا والیبال. به دلیل سادگی زیاد آن است که برخی بازیکنان می توانند به اوج موفقیت برسند فارغ از این که چه اندازه قدبلند هستند، یا کوتاه قد، قدرتمند، سریع یا کند.
۷٫ فوتبال برای فقرا: بر خلاف تمام دستاوردهای بشری که در کشورهای ثروتمند بیشتر طرفدار دارند هر چه به کشورهای فقیرتر مراجعه کنید فوتبال دوستان بیشتری خواهید دید چرا که به خاطر سهل الوصول بودن این بازی فقرا بیشتر از هر بازی دیگر می توانند به آن بپردازند. حتی می شود با در نوشابه یا قوطی کنسرو و … فوتبال بازی کرد.از آنجایی که این مورد یکی از شعارهای فیفا نیز هست همه جور تلاشی صورت گرفته است که فوتبال با کم ترین هزینه در دسترس مردم باشد. مثال بارز این موضوع کشور فقیر برزیل است که چند هزار فوتبالیست را به دنیا صادر کرده است و کسانی چون پله، ریوالدو، رونالینهو، رونالدو و… کسانی بودند که در این کشور از فقر مطلق به همه چیز رسیدند.
۸٫ نظرهای مختلف: هر فوتبال دوستی یک نظر برای خود دارد، اما در فوتبال همه نظرها درست است. هر فوتبال دوستی بازیکن یا تیم محبوب خود را دارد و همیشه هم سر نظر خود با افرادی که نظری دیگر دارند بحث های پرشوری می کند. حتا یک فوتبال دوست هم وجود ندارد که در زندگی خود درباره بهترین گل، یا بهترین بازیکن و بهترین تیم جهان دعوا نکرده باشد. بیش از یک قرن است که این بحث ها میان فوتبال دوستان رایج بوده و تا همیشه هم همین خواهد بود.
۹٫ آمار و ارقام در طول تاریخ: این مورد در نظر خیلی ها یکی از مهم ترین جنبه های جذاب ورزش فوتبال است. فوتبال، به ویژه در انگلیس، به دوران بسیار قدیمی بازمی گردد.باشگاه های فوتبالی پیدا می شوند که کهن تر از برخی کشورها هستند و برخی جام های فوتبالی هستند که از بعضی ورزش ها حتی قدمت بیشتری دارند که بردن آن ها و همچنین تعداد و کیفیت بردن این جام ها به طور جد برای خیلی از فوتبال دوستان اهمیت دارد.
۹٫ فوتبال تمام نمی شود: تقویم فوتبالی مانند تقویم زندگی روزمره سرشار است. فوتبال شاید تنها ورزش محبوبی است که هر ساله در بالاترین سطوح برگزار می شود. فصل های متداول معمولاً از شهریور تا ماه اردیبهشت ادامه دارد. بازی های اروپایی و سایر رقابت ها را هم باید به تقویم اضافه کرد، و این تازه برنامه فوتبال یک کشور است. بازی های بین المللی، مسابقات مقدماتی و سایر تورنمنت های جهانی نیز وجود دارند. بازی های دوستانه پیش از فصل و تابستان ها که هم شاهد داغ ترین مسابقات در سراسر جهان است.
۱۱٫ محبوبیت جهانی: هیچ ورزشی در دنیا بیش از فوتبال محبوبیت جهانی ندارد. برخی منابع تخمین می زنند که بیش از ۳،۵ میلیارد انسان ورزش فوتبال را دنبال می کنند، یعنی تقریباً نیمی از مردم جهان. بیش از ۲۵۰ میلیون نفر هم این ورزش را انجام می دهند. اگر این جمعیت قرار بود یک کشور را تشکیل دهد، چهارمین کشور پرجمعیت دنیا ایجاد می شد. بیش از یک قرن است که بازیکنانی از اروپا و آمریکای لاتین در صحنه های بین المللی فوتبال می درخشند. هیچ کشوری خارج از اروپا و آمریکای لاتین موفق به فتح جام جهانی نشده، اما به نظر می رسد این قاعده به زودی شکسته خواهد شد.
۱۲٫ بازی های ویدئویی: نباید از این واقعیت غافل شد که بازی های ویدئویی به طور جدی موجب افزایش محبوبیت فوتبال می شــوند. محبوب ترین گروه بازی های ویدئویی مربوط است به دنباله بازی های فیفا. یک نظرسنجی برآورد کرده است که نیمی از آمریکایی هایی که فیفاگیم را تهیه کرده اند پس از آن وارد رشتـــه ورزشی فوتبال شده اند. بازی های فیفا به قدری محبوبیت دارند که وقتی فوتبال زنان نیز به آن اضافه شد، محبوبیت این بازی ها افزایش چشم گیری پیدا کرد.