خانه » پیشنهاد سردبیر » دربارۀ نشریه طنز «کی به کیه؟» که در بازداشتگاه متفقین در اراک منتشر می شد/نیلوفری در مرداب

دربارۀ نشریه طنز «کی به کیه؟» که در بازداشتگاه متفقین در اراک منتشر می شد/نیلوفری در مرداب

چهارشنبه ۲۵اسفند ۹۵ شماره ۵۵۳

یوسف نیک.فام، نویسنده و پژوهشگر
در مواجهه با مشکلات و مصائب عموماً دو رویکرد دیده می شود.عده ای زانوی غم به بغل می گیرند و کوس ناامیدی و نامرادی روزگار و زمانه را سر می دهند. حتماً با این افراد روبه رو شده اید. این افراد همواره تلخی را دو چندان می کنند و جز انتشار امواج منفی به چیزی دیگر نمی اندیشند. در مقابل آن، عدۀ دیگری هستند که اگرچه با واقعیتها همراهند، اما دست از تلاش برنمی دارند و تلاش می کنند تا با وجود فلک نامراد، خود به استقبال تلخی ها نروند و در مرداب گل نیلوفر را هم ببینند.
برخی از بازداشتی های متفقین در اراک در سال ۱۳۲۲-۱۳۲۳ خورشیدی تلاش کردند تا در زمرۀ گروه دوم باشند. این عده با پذیرش شرایط سخت زیست در بازداشتگاه تصمیم می گیرند نیلوفر این مرداب را ببینند.
بازداشتی های متفقین، مدت ۹ مـــاه در اراک می مانند (از اواخر امردادماه ۱۳۲۲ تا روزهای ابتدایی خـردادماه ۱۳۲۳) و پس از آن به تهــــران منتقل می شوند.
نورالله لارودی یکی از این مردانی است که در ۹ ماه اسارتش در اراک، دست از تلاش برنمی دارد. او می نویسد:«در بازداشتگاه روزنامه ای فکاهی به نام کی به کیه؟ منتشر می نمودیم. نویسنده و مدیر این روزنامه خود من بودم و صاحب امتیاز(!) آن منصور اعلم. روزنامۀ کی به کیه معمولاً یک صفحۀ به قطع جراید معمولی و گاهی در دو صفحۀ یک رو نوشته می شد. کاریکاتورهای روزنامه را فردریک تالبرک[رییس دپوهای مرکزی راه آهن، یکی از بازداشتی ها] که در نقاشی و ترسیم کاریکاتور سابقه و مهارت زیادی داشت برعهده گرفته بود… روزنامۀ کی به کیه هفته ای یک بار منتشر می شد و تمام آن را من به خط خود می نوشتم.چند نفر خبرنگار داخلی داشتیم که حوادث و اخبار فکاهی را جمع آوری کرده به دفتر روزنامه می دادند و این اخبار با وضع نسبتاً جالب و تفریحی درج می شد.برخی از دوستان که در این اخبار مورد حمله واقع می گردیدند به دیدن مدیر روزنامه آمده سفارش می کردند سر به سرشان نگذاریم و این تقاضا در صورتی قبول می شد که رشوۀ نقدی و جنسی بپردازند! تازه بعد از گرفتن رشوه، عین همان خبر را با شاخ و برگهای بیشتر منتشر می ساختم! رشوه هایی که برای خودداری از درج اخبار می گرفتیم عبارت بود از سیگارت، شکلا[شکلات]، شیرینی، بسته های کوچک آب نبات و از این قبیل هدایا! تدریجاً انتشار اخبار محرمانه و گزارش جزئیات اعمال و رفتار دوستان بازداشتی آنان را وادار ساخت که قدری مراقب اطرافیان و خبرنگاران شیطان و بی ملاحظه بشوند و از مخبرین و روزنامه بترسند…»
تا زمانی که بازداشتی ها در اراک بودند حدود هشت شماره از این نشریه داخلی یک نسخه ای منتشر می شود و به خاطر افزایش مطالب در دو صفحۀ بزرگتر تهیه می شود.
چگونگی اشتیاق خوانندگان برای خواندن کی به کیه جالب است:«…روز انتشار روزنامه، مقابل دفتر عدۀ زیادی از دوستان جمع می شدند و با هو و جنجال و کوبیدن در اتاق، روزنامه را مطالبه می نمودند. به زودی صاحب امتیار(!) و مدیر با ریش و پشم از اتاق دفتر خارج می شدند. یکی مقداری چسب و دیگری روزنامه را در دست داشت. میان جار و جنجال و داد و فریاد بازداشتی ها روزنامه را نزدیک باغچۀ دایی به دیوار کانتین می چسباندیم و کم کم بچه ها از هر طرف دوان دوان هجوم می آوردند. بعد از اینکه مطالعۀ روزنامه به پایان می رسید آن را برداشته در دفتر ضبط می کردیم…»
روزنامه را نورالله لارودی با خط خودش و با مرکب چینی می نگاشته است. او این کار را یکــــی از شیرین ترین و دلچسبترین تفریحاتش در بازداشتگاه دانسته به طوری که یکی دو روز وقتش را صرف این کار می کرده و حتی شام و ناهارش را هم فراموش می کرده است. او دربارۀ برخورد مأمورین متفقین با انتشار آن جریده می نویسد:«یک روز ماژور هیلمن[سرپرست انگلیسی بازداشتگاه زمستانی متفقین] ضمن سرکشی به اتاقها به تماشای روزنامۀ قلابی ما پرداخت و پس از مدتی خنده و تفریح به ما تبریک گفت که اقلاً وسیلۀ تــازه ای برای گذراندن وقت پیدا کرده ایم. کاریکاتورهای روزنامه خیلی مورد پسند ماژور هیلمن قرار گرفت.»


صفحۀ اول شماره سوم کی به کیه

دیدگاهتان را ثبت کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شدعلامتدارها لازمند *

*

bigtheme
Designed & Developed by: Sepanta Group Team.