روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
شنبه ۴ اردیبهشت ۹۵ شماره ۳۳۳
سارا حسین نژاد-گروه اجتماعی:
بیماری تب برفکی قاتل خاموش و خطرناک دام ها، دغدغه این روزهای دامداران در نقاط مختلف کشور است و اخبار شیوع این بیماری خطرناک و آمار بالای تلفات آن در برخی استانها از جمله استان مرکزی بسیار نگران کننده است.
گستره شیوع این بیماری در ماه های اخیر باعث شده که دیگر مناطق نیز برای پیشگیری اقداماتی انجام دهند ولی آنچه بسیار مهم است ، نکته پیشگیری بهتر از درمان است که هر روزه مسئولین درمانی آن را شعار گونه بیان کرده اند در حالی که گویا در مورد بیماری تب برفکی این نکته و این بیماری را جدی نگرفته اند و در زمانی که شاید دولتمردان می بایست سر کیسه خزانه را شل می کردند و پیش از شیوع با واکسینه کردن دامها، کنترل اوضاع صنعت دام را به‌دست می گرفتند، در بحبوحه انتخابات و سیاسی بازی ها چاره ای برای پیشگیری نیاندیشیده اند و امروز بسیاری از دامداران در مناطق مختلف در شوک از دست دادن احشام و سرمایه های خود هستند.
تب برفکی، بیماری عفونی خطرناکی است که به راحتی در بین دامهای سبک و سنگین بروز می‌کند، دهان و سم، دامها را مورد هجوم قرار می‌دهد و در صورت عدم واکسینه شدن دام، کشنده است، این بیماری بسیار واگیردار است و هر ماده‌ای که از حیوان آلوده دفع شود در تماس با تجهیزات دامداری، غذا، وسایل نقلیه و… موجب گسترش بیماری به نقاط دیگر می‌شود.
بیماری تب برفکی به عنوان طاعون صنعت دامداری لقب گرفته و در صورت کنترل نشدن با واکسیناسیون و مراقبت نکردن از جابجایی و نقل و انتقال حیوانات، به سرعت در جمعیت دامی شیوع پیدا می‌کند و با تلف کردن بخش عمده‌ای از جمعیت دامی، خسارات سنگین برجای می‌گذارد.
بحران به سراغ صنعت دام رفت
استان مرکزی به عنوان قطب چهارم صنعت یکی از استان‌هایی که با این بیماری به طور جدی از آبان ماه سال گذشته با چهار کانون آلوده دامی روبروشده است ،که هنوز هم بعد از گذشت این مدت و اقدامات لازم این بیماری در استان قربانی می‌گیرد و دامهای بسیاری در نواحی مختلف این استان از بین رفته اند.
بروز بیماری تب برفکی در استان تا کنون بیش از یک هزار و ۴۰۰ راس دام سبک و سنگین را در یکصد کانون بیماری تب برفکی در شهرستان های استان مرکزی از پای درآورده و با وجود اقدام سریع برای انجام عملیات ضدعفونی کنترل نشد و به دلیل کمبود واکسن، عملیات واکسیناسیون دام و جلوگیری از شیوع بیماری متوقف شد تا بحران تلفات دام به‌سراغ صنعت دام استان برود.
بیماری تب برفکی در آخرین گزارش در سال ۸۸ در استان مرکزی حدود ۴۶ میلیارد ریال خسارت به جمعیت دامی استان وارد کرد ه است و بنا به گفته کارشناسان این بیماری سویه جدیدی از بیماری تب برفکی است که از ترکیه وارد کشور شده و جمعیت دامی برخی استان‌های غربی و مناطق همجوار استان مرکزی از جمله استان قم را مبتلا کرده و با توجه به میزان جابجایی بالای دام از استان قم به مرکزی به نظر می‌رسد این بیماری از این طریق در جمعیت دامی استان مرکزی ورود کرده است و براساس پیش بینی مسئولین امر و برخی کارشناسان این حوزه با توجه به افزایش قیمت نهاده ها و گوشت قرمز پیش بینی می شود در صورت عدم انجام واکسیناسیون و امنیت زیست محیطی مناسب و به موقع در بین جمعیت دامی استان، این بیماری حدود ۲۰۰ میلیارد ریال خسارت به صورت مستقیم به جمعیت دامی استان وارد کند.
با توجه به اینکه این بیماری در هفته های اخیر به‌دلیل شروع فصل بهار و خرید و فروش دام به‌شدت در حال فعالیت بوده و حوزه‌های جغرافیایی زیادی را آلوده کرده است؛ کمبود واکسن تب برفکی نیز موجبات تلفات دام در مناطق مختلف را تسریع و تسهیل کرده است.
نبود واکسن عامل شیوع بیماری
به گفته مدیرکل دامپزشکی استان مرکزی کمبود واکسن تب برفکی و تخصیص نیافتن اعتبار برای خرید دوباره واکسن و مواد ضدعفونی برای مقابله با تب برفکی باعث شده روند ابتلا و سرعت انتشار این بیماری در میان دام تحت کنترل قرار نگیرد و ادامه یافتن این مساله ممکن است جمعیت دامی استان را در خطر شیوع این بیماری قرار دهد که در این صورت، کنترل آن بسیار مشکل می‌شود.
دکتر محسن شانقی با بیان اینکه این بیماری هنوز مهار نشده و در حال تلفات گرفتن است، ادامه داد:اعتبار برای تهیه مواد ضد عفونی، واکسیناسیون و قرنطینه برای جلوگیری از شیوع این بیماری از مهمترین مشکل های دامپزشکی این استان در مهار این بیماری بوده است.
وی ادامه داد: از دی ماه پارسال تا کنون ۶۶۰ هزار دام سبک و ۸۰ هزار دام سنگین در کانون های بیماری تب برفکی و شعاع سه کیلومتری آنها توسط بخش دولتی و خصوصی واکسینه شده اند.
دکتر شانقی افزود: واکسیناسیون دام ها و ضد عفونی کردن به موقع کانون ها و روستاهای بحرانی تا شعاع سه کیلومتر اطراف آنها موجب شده این بیماری تا میزان زیادی کنترل شده و پیش بینی می شود تا پایان ماه جاری یا اردیبهشت این بیماری در بین دام های منطقه کنترل شود.
مدیر کل دامپزشکی استان مرکزی ادامه داد: با همکاری استانداری و سازمان برنامه و بودجه استان مرکزی با تخصیص یک میلیارد ریال اعتبار، پنج هزار لیتر مواد ضد عفونی خریداری و برای مهار این بیماری در اختیار دامداران و کشاورزان قرار داده می شود.
دکتر شانقی افزود: با تخصیص ۵۰ تا ۶۰ هزار دوز واکسن تب برفکی به صورت هفته ای به اداره کل دامپزشکی استان مرکزی و واکسیناسیون دام ها در نقاط حساس و آلوده تا حدودی کمبود واکسن در استان برطرف شده است.
مدیر کل دامپزشکی استان مرکزی مهمترین مشکل برای مبارزه با این بیماری را جابه جایی دام ها عنوان کرد و گفت: با توجه به گرم شدن هوا و حرکت گله ها به سمت چراگاه ها احتمال شیوع بیماری در بین دام ها و انتقال بیماری در بین دام ها افزایش یافته که نیاز است دامداران سنتی به رعایت موارد بهداشتی و واکسیناسیون به موقع دام ها از انتقال آن جلوگیری کنند.
نقش موثر دامداران در کنترل بیماری
با توجه به اینکه واکسیناسیون در بهترین شرایط ۷۰ تا ۸۰ درصد ایمنی در بدن دام های در برابر بیماری تب برفکی ایجاد می کند لذا دامداران در کنترل شیوع بیماری هایی از قبیل تب برفکی ، آنفلونزا، طاعون و … نقش بسزایی خواهند داشت و می توانند برای ایمنی کامل دام و گله در برابر این بیماری به ضد عفونی، رعایت اصول بهداشتی و قرنطینه توجه ویژه داشته باشند.
دامداران برای جلوگیری از شیوع این بیماری باید از ورود و خروج دام به دامداری های خود، تردد به جاهای آلوده جلوگیری کرده و واکسیناسیون را به موقع انجام دهند، همچنین باید دام های مورد نیاز خود را از دامداری هایی تهیه کنند که تحت کنترل و بازدید دامپزشکی استان مرکزی قرار دارند و از خریداری دام هایی که در گذشته در کانون آلودگی بوده اند به دلیل ماندگاری ویروس این بیماری در بدن دام برای تا چند روز خودداری کنند و دامهای مورد نیاز خود را از جاهای مطمئن که گواهی پزشکی دارند تهیه کنند.
به گفته کارشناسان دامپزشکی استان مرکزی، دامداران باید از هرگونه جابجایی و نقل و انتقال دام، خرید و فروش و حضور در میادین دام و تماس با دلالان دام به شدت پرهیز کنند و ضمن رعایت اصول بهداشتی نسبت به فعال کردن حوضچه ضدعفونی ورودی به دامداری خود به خصوص دامداری های صنعتی اقدام و هرگونه ورود وسیله نقلیه، تجهیزات و لوازم لازم به دامداری را ضد عفونی کنند، استفاده از واکسن و واکسیناسیون دام ها در کانون های بیماری و شعاع قرنطینه ای آنها و هرگونه تلفات و مورد مشکوک بیماری را در اسرع وقت به دامپزشکی شهرستان خود گزارش کنند.
همچنین دامدارانی که در کانون آلودگی قرار دارند برای کنترل بیماری باید با دامپزشکی برای ضد عفونی و درمان تعامل داشته و ضدعفونی دامداری و جایگاه دام در کانون بیماری و محل های پرتراکم دام، نسبت به دفن بهداشتی تلفات دامها اقدام کنند چرا که رعایت نکردن این مهم توسط دامداران افزایش سرعت انتشار بیماری و خسارت های سنگین در بین دام های سنگین و سبک به خصوص بره و بزغاله ها را به همراه دارد.
استان مرکزی قطب تولید و پرواربندی دام
بر اساس آمارهای رسمی یک میلیون و ۸۰۰ هزار دام سبک و ۲۵۰ هزار راس دام سنگین در استان مرکزی وجود دارد که ایمن سازی و واکسیناسیون دام های مناطق بحرانی بیماری تب برفکی این استان امری ضروری بوده و هست چرا که در بسیاری از شهرستانهای استان از جمله داودآباد، آوه و … که به نوعی قطب تولید و پرواربندی دام ،تولید گوشت قرمز و تولید مواد خام پروتینی است که با توجه به اهمیتشان در تولید مواد غذایی بایستی بیشتر مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
با توجه به اینکه تامین غذای سالم و بهداشتی با منشا دامی ضامن سلامت جامعه خواهد بود لذا توجه به نقش دامپزشکی به عنوان متولی سلامت فرآورده های خام دامی خوراکی(مثل گوشت سفید،گوشت قرمز،تخم مرغ) به تحقق این مهم کمک خواهد کرد لذا کمبود اعتبارات و عدم تخصیص اعتبار پروژه های عمرانی از دیگر موانع مقابله با بیماریهای مهلکی همچون تب برفکی می باشد که توجه بیشتر مسئولین را به این موضوع می طلبد.
