با اجرای طرح رجیستری تلفن های همراه، فعالسازی گوشی موبایل قاچاق امکان پذیر نخواهد بود/گوشی مورد نظر مسدود است

شنبه ۱۳ خرداد ۹۶ شماره ۶۰۲
****
وقایع استا
عباس لعل بار
***
با شروع تابستان طرح رجیستری تلفن های همراه اجرایی خواهد شد. این خبر را معاون وزیر صنعت، مهدن و تجارت داد و گفت: اجرای طرح رجیستری تلفن همراه دارای دو بخش است که یکی از این بخش‌ها به قواعد تجاری و دیگری به زیرساخت‌های فنی مربوط می‌شود.
وی افزود: در حوزه قوانین و قواعد تجاری ما در وزارت صنعت، معدن و تجارت اقداماتی را در دستور کار قرار داده‌ایم، اما در بخش زیرساخت‌های فنی موضوع در اختیار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار دارد تا با استفاده از دستگاه‌های خاص شرایطی ایجاد شود که امکان رجیستری تمام تلفن‌های همراه وجود داشته باشد و در عین حال در موارد مبادله تلفن همراه و خرید و فروش آن، فرد با مشکلی مواجه نشود.
صادقی با تاکید بر این‌که در اجرای این طرح مردم دچار مشکل نشوند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، گفت: برهمین اساس طی ماه‌های گذشته وزارت ارتباطات با جذب پیمانکاران مختلف در حال انجام این بخش است.
معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزارت صنعت، معدن و تجارت افزود: طبق اطلاعاتی که از سوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا به دست ما رسیده، ظاهرا امور مربوط به این بخش در حال انجام است و به احتمال زیاد تا پایان خردادماه این طرح اجرایی می‌شود.
علاوه بر رجیستری تلفن همراه، سامانه‌ای نیز به تازگی طراحی شده و طبق آیین نامه‌های مدون واردکنندگان تلفن همراه ملزم شده‌اند از پایان اردیبهشت‌ماه سال جاری کالای خود را با ثبت شناسه خاص وارد کنند.
پیش از این سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در آخرین روزهای سال گذشته از اجرایی شدن طرح رجیستری تلفن های همراه تا تیر ماه ۱۳۹۶ خبر داده بود، محمود واعظی-وزیر ارتباطات-هم در آخرین اظهار نظرهای خود در این زمینه گفته بود: با وزارت صنایع و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هماهنگ کردیم و امیدواریم این فرآیند تا تیر ماه اجرایی شود.
وی البته این نکته را هم یادآور شده بود که مرحله پایلوت رجیستری انجام شده و دستگاه‌های ذی ربط خریداری شده و بدین ترتیب مسائل سخت افزاری حل شده اما در بعد نرم افزاری هنوز مشکلاتی وجود دارد که امیدواریم تا تیر ماه ۱۳۹۶ به نتیجه برسد.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا در این باره گفت: زیرساختهای فنی برای اجرای طرح رجیستری گوشی های موبایل آماده شده است.
قاسم خورشیدی با بیان اینکه پروژه ثبت و شناسه دار کردن گوشی های موبایل (رجیستری) با هدف ساماندهی بازار تلفن همراه کشور در ۳ حوزه گمرک، وزارت صنعت و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در حال پیگیری است، اظهار داشت: زیرساختهای فنی اجرای این پروژه از سوی وزارت ارتباطات آماده شده است و این وزارتخانه اجرای پروژه را از طریق برگزاری مناقصه، برونسپاری کرده است.
وی با بیان اینکه هم اکنون شرکتهایی که قرار است این پروژه را اجرا و پشتیبانی فنی کنند مشخص شده اند، ادامه داد: قرارداد وزارت ارتباطات با این شرکتها، نهایی شده و براساس پیش بینی صورت گرفته مطابق با قول وزیر ارتباطات، این پروژه از تیرماه امسال به صورت کامل و سراسری در کشور اجرایی می شود.
خورشیدی با اشاره به اینکه این پروژه از لحاظ فنی به شرکتهای نرم افزاری و خدمات الکترونیک سپرده شده است، افزود: مجموع پروژه رجیستری گوشی های موبایل در ۳ سامانه مستقل گمرک، وزارت صنعت و وزارت ارتباطات پیگیری می شود که هریک از این سامانه ها باید در شرایط ایده آل قرار گیرند تا امکان اجرای پروژه به صورت کامل وجود داشته باشد.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا، گفت: هر یک از این سامانه ها براساس یک کد مشترک، در ارتباط با یکدیگر قرار می گیرند و این موضوع باعث می شود از اول تیرماه، گوشی هایی که وارد شبکه ارتباطی کشور می شود در صورتی که به صورت قاچاق وارد شده و در سامانه گمرک ثبت نشده باشند، امکان دریافت خدمات سیم کارت از اپراتورهای موبایل را نداشته باشند.
وی با اشاره به اینکه واردکنندگان گوشی های موبایل از آذرماه سال ۹۴ مکلف شده اند که شماره سریال گوشی هایی که وارد کشور می شود را در سایت مربوط به گمرک به ثبت برسانند، اضافه کرد: چنانچه شماره سریال گوشی هایی که وارد کشور می شود در سامانه گمرک ثبت نشده باشد، قاچاق تلقی می شود و امکان فعالسازی در شبکه مخابراتی کشور را نخواهند داشت.
خورشیدی با بیان اینکه این طرح شامل گوشی هایی که هم اکنون در اختیار مشترکان قرار دارد و در حال استفاده است، نمی شود، تصریح کرد: در این طرح، تنها گوشی هایی مدنظر قرار گرفته است که از تیرماه برای نخستین بار، سیم کارت در آنها قرار بگیرد.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا گفت: در عین حال برای گوشی هایی که به صورت قاچاق وارد بازار شده اند هم یک فرصت درنظر گرفته شده است که در صورت تمایل می توانند با پرداخت حقوق و عوارض در سامانه رجیستری کشور، ثبت شوند.
وی با اشاره به ارتباط ایجاد شده میان سامانه گمرک و سامانه وزارت صنعت و معدن با سامانه رگولاتوری، اظهار داشت: تمامی اطلاعات و دیتای مربوط به گمرک و معاملات گوشی های موبایل، در سامانه وزارت صنعت ثبت می شود و در صورتی که هر گوشی بخواهد در شبکه مخابراتی کشور فعال شود، به صورت الکترونیکی و در کسری از ثانیه از سوی سامانه رگولاتوری از سامانه وزارت صنعت، استعلام می شود.
خورشیدی با تاکید براینکه در این پروژه با وجود نرم افزارهای رمز شده، امکان هل و جعل شناسه های گوشی به صفر رسیده است، افزود: برای هر گوشی ۳ شناسه با قابلیت یک کد یکتا، تعریف شده است که امکان جعل شناسه را غیرممکن می کند. این امکان سبب می شود مشکلی که پیش از این برای رجیستری گوشی های موبایل اتفاق افتاده و شناسه گوشی قابل جعل بود، برطرف شود.
وجود معبر ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتری سواحل جنوب کشور، خلأهای مرزی، مبادی رسمی، معابر کوله‌بری و مناطق آزاد باعث شده تا واردات کالا به راحتی انجام شود. میزان کشفیات کالای قاچاق طی سنوات اخیر از هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان به ۵ هزار میلیارد تومان در سال ۹۴ رسید و در سال ۹۵ نیز این رقم به بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است که این افزایش نشان دهنده رشد ۱۲۰ درصدی حجم کشفیات کالای قاچاق در سال جاری است.
بازار تلفن همراه در سالهای اخیر به صورت چشمگیری رشد داشته و باعث شده تا قاچاق این کالا نیز در صدر لیست قاچاق های پرسود قرار بگیرد. اجرای طرح رجیستری گوشی موبایل بی شک برای بسیاری از افرادی که از این قاچاق سود می برند ناراحت کننده خواهد بود ولی این اقدام باعث خواهد شد تا بازار گوشی موبایل سروسامانی بگیرد که در نهایت به نفع خریداران خواهد بود.
کشف بیش از ۲۱۰ هزار تلفن همراه قاچاق در ۱۰ ماهه نخست سال ۹۵ و افزایش ۲۰ درصدی کشفیات این کالا خود گویای حجم بالای قاچاق در این حوزه است. طبق اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت، ۲۳ شرکت اجازه واردات گوشی‌های آیفون را دارند و تا این لحظه نیز عدد قابل ملاحظه‌ای از نیاز بازار توسط این شرکت‌ها ثبت سفارش شده و این در حالی است که در سال ۹۵ بیشترین حجم واردات تلفن همراه مختص گوشی‌های آیفون بوده و انتظار است با اجرای طرح رجیستری، شاهد کاهش قابل توجه واردات قاچاق به کشور باشیم.