بازخوانی وقایع سلطان آباد (اراک) در روزنامۀ وقایع اتفاقیه

دوشنبه ۲۹ خرداد ۹۶ شماره ۶۱۳
یوسف نیکفام
نویسنده و پژوهشگر
بخش دهم
در شمارۀ سی ام هفته نامه وقایع اتفاقیه چاپ شده در روز پنجشنبه آخرین روز ماه شوال ۱۲۶۷ قمری، چنین خبری درج شده است:«مقرب الخاقان میرزاحسن خان وزیر نظام و مقرب الخاقان میرزا احمدخان امیرزاده در این روزها از قزوین به سمت ولایات عراق گذشته اند که از آنجا به رکاب همایون پادشاهی شرفیاب بشوند.»
این خبر دربارۀ حرکت «میرزاحسن خان»، برادر و «میرزا احمدخان امیرزاده» پسر امیرکبیر از قزوین به طرف ولایات عراق است و قرار بر این بوده تا به پادشاه ملحق شوند.
میرزا احمدخان ساعدالملک که به امیرزاده شهرت داشته یکی از فرزندان میرزاتقی خان امیرکبیر از همسر اولش «جان جان خانم» بوده است.
محمد مددی نویسنده و پژوهشگر اراک دربارۀ میرزا احمدخان می نویسد:«…سیاح انگلیسی بی نینگ که با میرزاتقی خان در طهران ملاقات کرده می نویسد:زمانی که امیر کشته شد(۱۲۶۸ قمری/۱۲۳۰ خورشیدی) پسرش ۱۴ ساله بود. به فرض درستی این روایت، میرزا احمدخان در ۱۲۵۴ قمری، ۱۲۱۷ خورشیدی به دنیا آمده است…او در خدمت لشکری بود، سرهنگ توپخانه آذربایجان شد و پس از پدرش همۀ عمر را در آن دیار گذراند…امیرزاده در سال ۱۲۷۶ قمری لقب ساعدالملکی گرفت. در سال ۱۲۷۷ قمری ساعدالملک ریاست قشون آذربایجان را داشته…در سال ۱۲۸۰ قمری به لقب امیرتومانی سرافراز گردید…» [تاریخ عراق(سلطان آباد عراق، اراک) نوشته رضا وکیلی تبریزی، صص ۳۸۰-۳۸۱] دربارۀ میرزاحسن خان، حاکم عراق(اراک) نیز پیش از این در شماره های گذشتۀ این پاورقی به تفصیل توضیحاتی ارائه شد.